Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1947, Blaðsíða 87
FELIX MENDELSSOHN
69
aftur úr tímanum. En frá þeim degi
hefir Bach aldrei fallið í gleymsku
heldur, eins og skáldið kvað um
annað stórmenni, “stækkað við
hver hundrað ár”.
Mendelssohn ólst upp í kristnum
sið, og mintist sjaldan á þjóðerni
sitt; en að þessu verki afstöðnu gat
hann ekki stilt sig um, að benda á
þá kaldhæðni örlaganna, að það
skyldi þurfa Gyðing og leikara til
þess að gefa hinum kristna heimi
aftur sinn háleitasta trúarljóðsöng.
Leikarar voru á þeim tímum í litlu
meiri hávegum hafðir en Gyðing-
arnir — utan leikhússins.
Þegar Mendelssohn var 28 ára
kvæntist hann prestsdóttur frá
Frankfort, Cécile Jean-Renaud að
nafni, af frönskum ættum; áttu þau
börn, og var hjónaband þeirra hið
astúðlegasta.
Hin tíðu ferðalög og of mikil
andleg áreynsla samfara óslitnu
annríki heima fyrir tóku brátt að
hafa ill áhrif á heilsu Mendelssohns;
°g í september 1847, er hann var að
æfa nýskrifaðan nœtursöng eftir
sjálfan sig, barst honum fregn um
skyndilegan dauða Fanney systur
smnar, sem hafði verið honum ná-
komust allra skyldmenna hans.
■^éll hann þá í öngvit á gólfið —
hafði fengið snert af heilablóðfalli.
Náði hann sér aldrei eftir það og
rúmum mánuði síðar, eða 4. nóv.,
ems og sagt var í upphafi þessarar
Sreinar. Við jarðarför hans var
sunginn síðasti kórsöngurinn úr
Passíu-söng Bachs, þeim er hann
hafðí grafið úr gleymsku nokkrum
árum áður.
IV.
Mendelssohn ólst upp um það
bil, er rómantíska stefnan í bók-
mentum og listum steyptist yfir
Norðurálfuna, og baðaði hann sig í
straumum hennar. Talið er, að hann
hafi mest verið snortinn af anda
Webers; og hefir verið sagt um þá
báða, að þeir hafi dregið fegurstu
landslags- og náttúrumyndir í tón-
um, — enda var Mendelssohn líka
fimur með burstann. Eftir hann eru
til myndir í vatnslitum, sem kváðu
bera fegurðarsmekk hans og snild-
arbrag álíka glögg vitni og tónkvæð-
in. Hann hafði og erft af afa sínum
leikni í stíl og skrifaði skemtileg og
glöggskygn bréf um það, er hann sá
og heyrði á ferðalögum sínum.
Hann var á engan hátt líkur því,
sem fólk alment hugsar sér stór-
listamenn eða vitringa — hann fór
ekki einförum, fékk engin hams-
laus reiði eða þunglyndis köst, forð-
aðist alla sérvisku í umgengni eða
klæðaburði. Hann var þvert á móti
glaðsinna, stilti í hóf geðsmunum
sínum, var elskur að fólki sínu,
konu og bömum, og elskaður af
þeim. Hann stundaði fimleika, var
góður sundmaður og reiðmaður,
dansaði vel, tefldi skák og lék að
ballarati.
Að undanteknum smá vonbrigð-
um stóð Mendelssohn alla ævi sólar-
megin í lífinu. — Getur það hafa
verið ástæðan fyrir því, að allur
þorri tónhljóða hans eru myndir í
björtum litum? — Skuggar sorgar
og þjáninga féllu ekki á veg hans
fyr en rétt undir endadægrin. —
Var það þessvegna, að hinn djúpa
grunntón mannlegra tilfinninga og