Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1978, Blaðsíða 22
framleiSsluþættir þeirra og liSskemmandi verkunarröS þeirra er synd 1 storum
verkanir eru tilgreindar 1 töflu IV, en dráttum á 1. flæSimynd.
Tafla V. Flæðimynd af verkunarröð ofnæmisþátta, sem valda
hðlgu og liðskemmdum 1 ikt.
Iktarmótefnin binda IgG sameindir sjukl-
ingsins f m'ótefnafléttur, sem ræsa komplí-
mentkerfiS. ViS þaS losna sameindabrot
meS efnatogsverkun á PMN átfrumur, sem
þyrpast út úr háræSum liSvefsins. Jafn-
framt klæSast mótefnaflétturnar kompli-
mentþáttum og verSa þar meS auSveldari
bráS fyrir PMN átfrumur (opsonization).
Fléttuát þessara frumna kemur þeim til
þess aS hleypa út úr sér efnakljúfum
(lysosomal enzymes), sem brjóta niSur
bandvef og brjósk.
T eitilfrumurnar, sem safnast f liSþels-
vef iktarsjúklinga, mynda eitilkín-
þætti, sem draga gleypla inn f liS-
vefinn og örva þá til framleiSslu á
komplfmentþáttum og vefjaskemmandi efna-
kljúfum, er einnig taka þátt f meinverkun-
inni.
Iktarefni.
Iktarefni eru mótefni, sem beinast gegn
öreindahópum á stöSuga (Fc) hluta mót-
efnasameinda af IgG gerS. Þessi öreinda-
munstur öSlast trúlega elda sjálfsþolsstöSu
(state of self-tolerance) á fósturskeiSi
vegna þess aS þau liggja undir yfirborSi
sameindanna. ViS vækisbindingu raskast
hins vegar þrfvfddargerS IgG mótefnasam-
einda þannig, aS þessi öreindamunstur af-
hjúpast og verSa þar meS vækisvirk
(immunogenic). Þessi öreindamunstur af-
hjúpast einnig þegar IgG sameindir hnapp-
ast (aggregate) eSa leggjast utan á prótfn-
bindandi agnir (t.d. latex). Iktarefni
kekkja þvf slfkar agnir og eru kekkjunar-
próf meS IgG-klæddum latex ögnum eSa
rauSum blóSkornum yfirleitt notuS til þess
aS mæla iktarefni f sermi. Slík próf eru
hins vegar næmust til greiningar á iktar-
efnum af IgM gerS. Er þaS vegna þess,
aS hver IgM mótefnasameind hefur tfu
bindisæti fyrir væki og hefur af þeim sök-
um öflugri kekkjunarverkun en tvfgildar
mótefnasameindir. Þannig geta sjúklingar,
sem virSast neikvæSir samkvæmt kekkjun-
arprófum, haft verulegt magn iktarefna af
IgG gerS eSa öSrum tvfgildum mótefnateg-
undum. Sú skoSun nýtur vaxandi fylgis,
aS iktarefni af IgG gerS séu illvfgari en
IgM tegundin og kannski megin skaSvaldur
iktarsjúklinga (sjá sfSar).
20