Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1978, Blaðsíða 73

Eftirfarandi eru niðurstöður athugana,
sem hafa verið gerðar á 39 núlifandi
sjúklingum með spondylitis ankylopoetica,
og auk þess er greint frá sjúklingi með
Forestier's sjúkdóm.
Markmi ð.
a) að velja samkvæmt skilmerkjum sjúkl-
inga með spondylitis ankylopoetica,
gera hjá þeim vefjaflokkun og komast
að raun um fylgni hryggiktar og vefja-
flokksins HLA-B27 hér á landi.
b) að afla frekari vitneskju um ákveðinn
hóp hryggiktarsjúklinga hér á landi og
ákvarða meðal annars hlutfall karla og
kvenna og tiðni fylgikvilla.
Efniviður og aðferðir.
Athugaðar voru sjúkraskrár allra sjúki-
inga, sem legið hafa á Borgarspftala,
Landspitala eða St. Jósefsspitala 1 Beykja-
vík á sfðast liðnum 20 árum og fengið
sjúkdómsgreininguna spondylitis ankylopoetica,
eða verið 1 meðferð hjá Halldóri Steinsen,
Jóhanni Gunnari Þorbergssyni, Jóni Þor-
steinssyni og Kára Sigurbergssyni. Fengn-
ar voru upplýsingar á Hagstofu íslands um
það hverjir væru látnir. Röntgenmyndir
af hrygg eru til af öllum þessum sjúkling-
um og þeir taldir hafa spondylitis ankylo-
poetica af röntgenlækni eða gigtarlækni.
Sjúklingar með aðra sjúkdóma t.d.
arthritis psoriatica og Mb. Reiter, þar
sem spondylitis ankylopoetica getur einnig
birst, voru ekki teknir með.
Allir sjúklingar, sem voru teknir með,
uppfylltu eftirtalin skilmerki (Kellgren
o.fl. Róm 1963)7:
1) Verkir og stirðleiki í mjóbaki f meira
en 3 mánuði, sem hverfa ekki f hvíld.
2) Verkir og stirðleiki f brjósthrygg.
3) Hreyfingarhindrun á lendaliðum.
4) Minnkuð brjóstþensla.
5) Saga eða merki um lithimnubólgu.
Hryggikt er til staðar ef saman fara:
Bólgubreytingar á röntgenmynd f báðum
spjaldliðum og eitt ofangreindra atriða.
Rétt er að taka fram, að til eru nýrri
skilmerki (Bennet og Wood, New York
1968)1:
1) Hreyfingarhindrun á lendaliðum f þrem-
ur plönum.
2) Mjóbaksverkir.
3) Minnkuð brjóstþensla (zg 2,5cm) mæld
f 4. millirifjabili.
ótviræð hryggikt:
I. Bólgubreytingar á röntgenmynd f báð-
um spjaldliðum, 3.-4. stigs, ásamt
einu ofangreindra atriða.
II. Bólgubreytingar á röntgenmynd f öðr-
um spjaldlið, 3.-4. stigs, eða báðum
2. stigs, ásamt 1) eða bæði 2) og 3)
Líkleg hryggikt:
Eingöngu bólgubreytingar á röntgen-
myndum f báðum spjaldliðum 3.-4.
stigs.
Við athugun sem þessa, sem að veru-
legu leyti er byggð á sjúkraskrám, er
erfitt að koma við þessum sfðartöldu skil-
merkjum, þar sem hreyfingarhindrun á
lendaliðum f þremur plönum er óvfða lýst.
Niðurstöður benda hins vegar til þess, að
þau skilmerki, sem notuð voru, hafi verið
nógu ströng, eins og sfðar verður vikið að.
Vefjaflokkun var gerð af Alfreð Arna-
syni f Blóðbankanum f Reykjavík.
Ni ður stöður.
Hryggikt var greind samkvæmt skil-
merkjum hjá 49 sjúklingum.
Lifandi karlar 32 (látnir 10 karlar, ekki
teknir með)
Meðalaldur lifandi karla 1. júnf 1977 43,2 ár
lifandi konur 7,meðalald. 47,9 ár
Hlutfall lifandi karla og kvenna: 4,57:1.
Einkenni byrjuðu f hrygg hjá 22 eða 56%
Einkenni byrjuðu f útlimaliðum hjá 17 eða 447o
Einkenni frá útlimum hafa haft 28 eða 72%
71