Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1978, Blaðsíða 40

með varúð. Hérlendis mun litiS á chiro-
praxis sem skottulækningar, enda nám
chiropractora oft hiS furSulegasta. Hnykk-
ir eru almennt taldir hættulegir, hins veg-
ar getur manipulation framkvæmd rétt, af
lærSu fólki 1 læknisfræSi,veriS gagnleg.
Manipulatio getur veriS lííshættuleg, sé
um alvarlegar hálsskemmdir aS ræSa.
VöSvaslakandi lyf, analgetica og
"antiphlogistica" þarf tæpast aS ræSa.
Höfundur notar gjarnan einföld, algeng lyf
frekar en flóknar samsetningar.
Hiti er oft gagnlegur, ýmist meS ljósa-
peru (rauSri), hitapoka eSa heitum bakstri.
í sjúkrahúsum má koma viS djúphitun, sé
hún ekki kontraindiceruS. Frystingu er
stundum beitt á vöSva, sem eru 1 mikilli
cocontractio (spasma). Er oft furSu næst
aS sjá, hve liSan lagast viS slíka meSferS.
Nudd er ein elzta læknisaSferS, sem
þekkist, og alls ekki úrelt, eins og stund-
um er reynt aS telja mönnum trú um.
Nuddtækni verSur ekki rædd hér, en eitt
hollráS má gefa, sem er,aS meiSa ekki
sjúklinga meS þeirri aSferS. ÞaS eru
einmitt meiSsli eftir hart nudd, sem hafa
komiS óorSi á þessa gömlu list.
Æfingar eru til 1 ýmsu formi. Til
margra ára voru stundaSar æfingar eftir
kerfi Klapp. Einkum var þessu kerfi
beitt viS scoliosis. KlappkerfiS nýtur
ekki mikilla vinsælda 1 dag vegna scoliosis,
einkum eftir aS fariS var aS beita notkun
Milwaukee-spelkna. Margir sérfræSingar
1 scoliosumeSferS halda því jafnvel fram,
aS einustu bakæfingar sem þörf sé á,
vegna scoliosis, sé aS styrkja kviSvöSva
meS flexionsæfingum og extensionsæfingum
daglega í heimahúsum og sé þetta næstum
um of. KerfiS, sem nú er notaS, er
nokkuS frábrugSiS gamla Klappkerfinu.
Sé um bakverki aS ræSa vegna disk-
degenerationar eSa stifra hrygg- og útlima-
vöSva, er mælt meS flexionsæfingum.
Kerfi WiHiams er vinsælt og nú mest
notaS t.d. í N-Ameríku. (9)
Extensionsæfingar geta veriS varhuga-
verSar og skal ekki beita, nema eftir
pretherapeutiskt mat.
Extension í hrygg hefur tilhneigingu til
aS þrengja foramina meSan flexion gerir
hiS gagnstæSa. Aldrei skal iSka fótalyft-
ingar meS beina fætur 1 útafliggjandi stell-
ingum nema meS leiSsögn þjálfara eSa
endurhæfingarlæknis.
RéttstöSuæfingar og æfingar 1 réttri lyfti-
og vinnutækni er alger undirstaSa góSs
árangurs.
Kennsla 1 fyrirbyggjandi meSferb gegn
baksjúkdómum er alger nauSsyn. Margar
stofnanir gefa úr kennslubæklinga, sem
eru misjafnir aS gæSum. (Mynd 2)
Hlvigur bakverkur
Bakverkur, sem ekki lætur undan, þrátt
fyrir allar ofangreindar aSferSir er þekkt
fyrirbæri. Margt hefur veriS reynt og dug-
aS misjafnt. Intratheacal injectionir á
sterum hafa veriS reyndar. ViS Endurhæf-
ingardeild Landspitalans var slík aSferS
reynd í samvinnu viS svæfingardeild land-
spitalans, en þvi miSur ekki meS þeim
árangri, sem vonast hafSi veriS eftir.
(Sjá töflu V) Arangur þessarar aSferSar
er í samræmi viS reynslu, sem sýnir, aS
árangur næst frekar hjá þeim, sem aldrei
hafa lent í aSgerS. GÓSur árangur hefur
sést hjá tveimur tilfellum úr materiali V.
deildar Landspítalans, þar sem um var aS
ræSa verki eftir geislun. (10)
Mjög almenn skoSun er nú uppi í heimin-
um, aS verulegur fjöldi sjúklinga meS krón-
iska ólæknandi bakverki sé meS psychogen
verki. Þetta er staSfest eftir nákvæmar
rannsóknir þar sem ekki er unnt aS sýna
fram á meShöndlanlegar líkamlegar skemmd-
ir.
Tafla V.
Intrathecal injectonir á sterum vegna
ólæknandi bakverlqa.
Timabil 21/11 1975 - 1/7 1 977.
Gert í samvinnu Endurhæfingardeildar og
Svæfingardeildar Landspítalans.
Nafn A B C D E
Þ.H. 6 Nei 3 +
Þ.ó. 6 Já 3 +
Þ.K. 9 Já 2 +
M.K. ? Nei 3 +
M.N. 9 Já 6 +
K.V. 9 Skýringar: Já 3 +
A: SkurSaSgerS(ir) vegna brjóskloss áSur.
B: Fjöldi intrathecal steradælingar ástand
eftir sterameSferS:
C: Betri.
D: Verri.
E: óbreytt ástand.
38