Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1978, Blaðsíða 52
0 (Nörgaard): Radiodorsal kalkrýrnun
1: Subcortical cysthmyndun
2: Corticalt rof (usura)
3: ÍJtbreiÖsla beinátu frá usuru
4: tJtbreidd beinskemmd - dislocatio
13. mjmd.
bólguprocess, annarsstaðar hefur
verið lýst og rram fer í liðum og liðpok-
um. Röntgengreindar breytingar geta að
vfsu staðnað og stöðvazt á hvaða stigi
sem er f rheumatoid arthritis, en algengt
og vel þekkt er gangurinn frá litlum kalk-
rýrnunarbreytingum yfir í algjöra eyðilegg-
ingu á liðunum, með liðhlaupi og öðrum
beinskemmdum.
13. m y n d , sem er teikning af nær-
kjúkuliðum fingra, er ætlað að sýna f
grófum dráttum gang þessara breytinga,
allt frá ffnum og ekki specifikum kalkrýrn-
unum, sem fyrst koma f ljós radiodorsalt
f liðnum og yfir f útbreiddar beinskemmd-
ir með meiri eða minni liðhlaupum og
skekkjum. Ég sagði áðan, að jafnframt
fingurliðum væru vitanlega aðrir liðir
undirlagðir og meiri eða minni útbreiddar
beinbreytingar aðlægt liðunum sýnilegar á
ýmsum stigum sjúkdómsins, t.d. eru
breytingar af þvf tagi, sem sýndar eru á
14. mynd mjög algengar f úlnliðs- og
handarbeinssvæðum og oft má sjá þar
breytingar á mismunandi stigum eins á
myndinni til hægri, enda þótt litlar eða
engar breytingar séu komnar f kjúkuliðina.
Eins geta verið útbreiddar breytingar f
kjúkuliðum, án þess að verulegar breyt-
ingar séu komnar f aðra handarliði.
15. mynd minnir á þær hættur, sem
minnzt hefur verið á hér áður á alvarleg-
um kvillum og complicationum f sambandi
við rheumatoid arthritiskar breytingar á
hálsliðum. Mesta hættan liggur þar, eins
og sagt hefur verið, f burtátu á dens og
sliti á hringligamentinu við dens. Afleið-
ingarnar subluxatio og eða luxatio, annars-
vegar, en hinsvegar blóðrásartruflanir um
vertebralissvæði. Þessar breytingar geta
verið mismunandi stiggreindar eins og
þessar myndir af þremur konum sýna.
(Teikningarnar, sem hér eru sýndar eru
allar gerðar eftir raunverulegum sjúkdóms-
tilfellum og hluti þeirra er einnig sýndur
f fyrirlestrinum sem röntgenmyndir).
Mikið mál mætti hafa um framgang
rheumatoid arthritiskra breytinga á röntgen-
myndum, en varla til þess tfmi eða staður.
Hinsvegar verður aldrei nægileg áhersla
lögð á það, að röntgenrannsóknirnar eru,
ásamt öðrum rannsóknakriteria, mjög
50