Uppeldi og menntun - 01.07.2014, Qupperneq 108

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 23(2) 2014108
framsÝnt l istaVerK
tengist tónsköpun ef frá er talið Cosmogony sem kallað er „móðurappið“ og er það
miðstöð fyrir hin níu.
Hér verður fjallað stuttlega um hvert app fyrir sig með hliðsjón af menntunar- og
sköpunargildi þeirra fyrir notandann.
Moon er innblásið af tunglmánuðum sem Björk tengir við tónaraðir. Þegar appið
opnast hljómar tónaröð úr tónverkinu Moon eftir Björk og hver tónn lítur út eins og
hnöttur eða perla. Notandinn getur breytt afstöðu tunglsins og þannig ráðið hversu
margir tónar úr röðinni eru leiknir. Á fullu tungli spilast öll tónaröðin en tónunum
fækkar eftir því sem tunglið minnkar. Notandinn getur búið til sínar eigin tónaraðir
með því að fikta í hverri kúlu og breyta þeim tóni sem hún framkallar. Tónaröðin tak-
markast við hámark 17 kúlur og ekki er hægt að breyta rytmanum eða tóngjafanum.
Thunderbolt sækir innblástur í eldingar og brotna hljóma. Appið breytir spjaldtölv-
unni í hljóðfæri sem virkar þannig að snerting á svartan skjáinn framkallar djúpan
bassatón og býr til eldingu um leið. Tónum má fjölga með því að nota tvo eða þrjá
fingur sem hljóma þó aldrei samtímis heldur hver á eftir öðrum eins og í brotnum
hljómum. Með því að færa fingurna um skjáinn má breyta tónunum og hafa áhrif á
hraða brotnu hljómanna. Það er gaman að gera tilraunir með þetta, bæði vegna sjón-
rænna og heyrnrænna áhrifa, en verður einhæft til lengdar.
Crystalline fjallar um kristalla og form og hefur viðmót eins og tölvuleikur þar sem
safnað er kristöllum á leiðinni í gegnum göng. Við endann á göngunum spilast lagið
en afspilun lagsins breytist eftir því hvaða samsetningu af kristöllum var náð. Ekki er
augljóst hvað hver kristall stendur fyrir og einnig er erfitt að stjórna því hvaða kristall-
ar eru gripnir þar sem tilhneigingin er að reyna að taka sem flesta kristalla á leiðinni.
Krökkum þykir þetta skemmtilegur leikur en þeir virðast ekki spá mikið í hvað gerist
í tónlistinni enda ekki auðvelt að fylgja því eftir.
Dark Matter tekur fyrir hulduefni og tónskala. Appið er sjónrænt óaðlaðandi. Hér
er fjöldi hálftóna í áttund sýndur sem 12 doppur á skjánum. Notandanum býðst að
herma eftir þekktum tónskölum með því að benda á „réttu“ hálftónana í fyrirfram
gefnum skölum. Forritið á að vera fræðandi en gefur í senn óþarfar og of litlar upp-
lýsingar til að auðvelt sé að læra af því. Hægt er að búa til sinn eigin skala og vista í
appinu en þó aðeins með þessum tólf fyrirfram gefnu hálftónum. Það er gífurlega tak-
markandi bæði út frá sköpunarþættinum og einnig með hliðsjón af þeirri staðreynd
að margir tónskalar heimsins eru utan við þessa 12 hálftóna. Skalar eru ekki áhuga-
verðir sem afmörkuð fyrirbrigði heldur sem hluti af tónlistarlegri heild.
Hollow fjallar um erfðaefni og rytma. Appið sýnir mynd af erfðaefni um leið og það
spilar rytmarunu í sífellu. Notandinn getur haft áhrif á rytmann með því að benda
á agnir sem eiga að tákna ensím og það hefur áhrif á rytmarununa. Það má segja að
þetta sé gagnvirkt því notandinn hefur áhrif á afspilun en þó innan afar takmarkaðs
ramma. Myndskeið sem sýnir ferðalag inn í frumur og erfðaefni er hinsvegar áhuga-
vert.
Virus tengir saman vírusa og hugmyndir um lífræna tónsköpun (e. generative
music). Þetta er sjónrænt fallegt app sem leikur lagið og sýnir eftirlíkingar af vírusum
og frumum að hreyfa sig á skjánum. Með því að fikta í skjánum er hægt að hindra