Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Blaðsíða 6

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hafa án efa orðið það af næsta óraunsæjum hvötum. Einskonar rómantískur kommúnismi
hefur stundum látið hera á sér og virðist einkum hafa vakað fyrir ýmsum þeim borgara-
legu menntamönnum sem viðriðnir hafa verið stefnuna. Sá kommúnismi hefur viljað end-
ast heldur illa, og eru hryggileg dæmi þess of mörg og kunn til þess að þau verði nefnd
hér.
En kommúnisminn væri þá í sannleika illa staddur, og skammt á veg kominn, ef
máttarstoðir hans hefðu verið hinir rómantísku sveimhugar og hinir bilgjömu ídealistar.
Auðna hans hefur alla tíð verið að styðjast við menn sem raunsæið var því óbrigðulla
sem tilfinningarnar voru heitari. Hafi liin ráðríkasta hvöt þeirra manna verið vonin um
samkvæmisfrægð verðum vér að álykta að þeir hafi leitað langt yfir skammt. Hefðu þeir
ekki fundið einliverja styttri leið til slíks frama en þá sem er vörðuð daglegum rógi og
svívirðingum og álygum allra borgaralegra og smáborgaralegra heiðursmálgagna, hótunum
sem aðeins þarfnast hentugra tækifæra til að vera framkvæmdar?
Kommúnismanum á Islandi, eins og annars staðar, mun verða lítill akkur í þeim mönn-
um sem eru að leita sér hneykslisfrægðar eða þeim áhangendum einhverskonar rómantísku
sem ekki hafa þrótt til að horfast í augu við heiminn. Þeir sem ekki vilja heygja höfuð
sín fyrir siðferði hræsninnar, fyrir ábyrgðarkennd hins ótakmarkaða hugleysis, og hafa
algáðum augum prófað og metið þá lausn vandamálanna sem kommúnisminn býður, —
þeir menn munu verða það bjarg sem kommúnisminn byggir á hér eftir sem hingað til.
S. D.
(Aths.: Þess skal getið að „kommúnisti" er hér, til að forðast málalengingar, notað í
svipaðri merkingu sem Morgunblaðið gerir, þ. e. a. s. í víðum skilningi, sem nálgast þann
skilning sem MacCarthy lagði í orðið.)
100