Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Qupperneq 6
Tímarit Máls og menningar
Þegar við í Kvennaframboðinu tölum um sameiginlegan reynsluheim kvenna,
þá erum við líka fyrst og fremst að tala um allan þann þorra kvenna sem býr við
það hlutskipti að vera launþegar, húsmæður og mæður.
Steinunn talar um þessa kenningu sem „falskenningu", en engu að síður þá
fellur hún sjálf ofaní þá gryfju að nota hana. Hún segir t. d.: „Samfara því að
konan fikrar sig út á við í þjóðfélaginu þarf karl hennar að fikra sig inn á við,
kynnast af eigin raun og læra að virða hin hefðbundnu kvennastörf, þannig að
heimar karla og kvenna verði ekki aðskildir heimar, heldur einn samofinn
heimur handa nýjum kynslóðum jafnrétthárra einstaklinga." Kannski Steinunn
finni það svona innst inni að þessi kenning er ekki eins fölsk og hún vill vera
láta?
Það er ákaflega margt í grein Steinunnar sem ég get í sjálfu sér fallist á, en oft
segir hún ekki nema hálfan sannleikann eða þá að hún í ákafa sínum gegn
Kvennaframboðinu gleymir mikilvægum hlutum. Flestir hljóta t. d. að sam-
sinna því að pólitík snúist um það hvernig efnum og aðstæðum er skipt á milli
manna, en hitt getur verið álitamál hvort eðlilegra sé „að afstaða sé tekin til
hennar á grundvelli stéttar en kynferðis.“
Efnum og aðstæðum er ekki bara misskipt milli stétta heldur líka milli kynja.
Eða hvað segir Steinunn um það að aðeins 3% giftra kvenna á Islandi náðu
meðaltekjum árið 1979 en 61% karla? Og svo er það hitt að konur sem heild
eiga aðeins 1% allra eigna heimsins. Eignum og gæðum heimsins er misskipt
ekki bara milli stétta heldur líka milli kynja. Afstaða til pólitíkur verður
a. m. k. að taka þetta hvort tveggja með í reikninginn.
Ohætt mun að fullyrða að stéttabarátta eigi sér mun lengri hefð og sé lengra
á veg komin um allan heim en kvennabarátta. Ljósasta dæmið um þetta er
kannski einmitt sú staðreynd að það hefur hlotið nokkuð víðtæka
viðurkenningu að menningarlegur munur sé milli stétta, en kenningin um
menningarlegan mun milli kynja mætir enn mikilli andstöðu, m. a. innan
íslenskrar vinstri hreyfingar. Sem konu finnst mér því, og hefur reyndar
fundist allt frá því ég kynntist pólitísku starfi af eigin raun, mjög svo tímabært
að helga kvennabaráttunni krafta mína. Sú barátta tekur á sig ýmis form þó
málefnið sé hið sama. Kvennaframboðið er eitt þessara forma og það byggir á
mjög víðtækri hreyfingu kvenna. Eg nota hugtakið „hreyfing“ hérna í mjög
ákveðnum tilgangi því ég vil endilega hrekja þá firru, sem Steinunn og ýmsir
fleiri eru haldnir, að Kvennaframboðið sé stjórnmálaflokkur.
Sem betur fer skortir Kvennaframboðið þá glæstu pýramídahöll sem nauð-
synleg mun hverju því fyrirbæri sem með einhverjum rétti vill kallast „flokkur"
(bæði í borgaralegri og lenínískri merkingu þess orðs). Þar að auki skortir
Kvennaframboðið heildarstefnu sem tekur til allra málefna þessarar þjóðar og
utanríkispólitík að auki. Við höfum sett okkur það markmið að knýja fram
forgang í ákveðnum málum sem til heilla horfa fyrir konur í þessari borg og þar
við situr a. m. k. enn sem komið er.
124