Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Side 121

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Side 121
nautn í að reyna að leiða þær til lykta. Ekki veit ég hversu margar lausnir mér komu í hug við lestur Fyrstu snjóbarnanna sem etv. er besta saga bókarinnar. Og ekki veit ég hvað því réði að þegar ég las Bara Unu bina góðu hafði ég kristna trú og kirkju í huga en gerði mér hins vegar grein fyrir að ýms- ar aðrar lausnir gátu komið til greina. Hin lítilþæga Una situr uppi með ó- grynni ónýttrar gæsku sem enginn virð- ist hafa not fyrir þangað til yfirvöld heilbrigðismála komast að hæfileikum hennar til að sætta fólk við dauðann og losa það við gremju og efasemdir ó- ánægju og mótþróa. I lok sögunnar beinir hún allri þessari gæsku að sjálfri sér og deyr auðvitað sæl. Nafn bókarinnar hefur háðslegan undirtón: borgin okkar er ekki okkar borg — þar ráða öfl sem við getum litlar reiður hent á. Kannski má líta á nafnið sem þversögn: Borgin er ómótmælan- lega okkar (við búum í henni) samt er hún ekki okkar (við eigum ekkert í henni). Og það væri ekki eina þversögn- in í bókinni: — Hróplegt óréttlæti, sagði Guðrún af svo miklum sannfær- ingarkrafti að það vottaði fyrir tómahljóði á bakvið orðin. (bls. 45). — Hér gerist ekki mikið. Hér er fyrst og fremst unnið (bls. 10) Og Vésteinn fer í þessum sögum sínum víðar á stílkostum miklum. Frumlegir orðaleikir koma þar við sögu: „ . . .það er enginn gamanleikur að reka leikhús . . .“ eru orð leikhússtjórans sem þrúgaður er áhyggjum. Og litlu síðar fullyrðir hinn sami: „—Þetta er ekki einleikið . . .“ eftir að Katrín hafði lokið Umsagnir um batkur löngum einleik fyrir fólkið í miða- sölunni. Skemmtilega leikur Vésteinn sér að hreyfingum blómanna í eftirfarandi kafla sömu sögu: — Henni fannst rósirnar hallast að því að þeir hringdu í dag, túlípanarnir sveigðust afturámóti í þá áttina að þeir hringdu á morgun . . . (bls. 82). Og þurrausna blaðamanninn í Lausnar- anum . . .langaði mest til að stökkva út með höfuðið á undan. Það gæti auðvitað ekki leyst höfuðvand- ann . . .(bls. 130). Það er mjög í anda sagnanna er dauðir hlutir taka að sér hlutverk lifandi vera, hús og hýbýli taka sér stöðu fyrir fram- an manninn sem þokast í bakgrunninn, hlutadýrkun nútímans til staðfestingar. Listakonan í Utlendingi á sér ekki æðra takmark með list sinni en mála „uppí sýningu" (bls. 18) og síðar „uppí salinn" (bls. 26). Reglurnar í sömu sögu öðlast líf og „hallast að því að ógerningur sé að veita ekki-tilverandi manni vegabréf" (bls. 15) og svo „langaði skrifstofuna til að eftir henni yrði tekið.“ (bls. 40). í söj>unni um Katrínu leikkonu segir: „Ur fatageymslunni bárust þau tíðindi að áhorfendur hefðu verið gáttaðir og haft á orði, að loksins hefði þessi mynd- arlega bygging eignast stjörnu við sitt hæfi.“ (bls. 93). Náttúrlega ekki leikhús- gestir. Þegar Vésteinn talar um „þúandi sáttfýsi" (bls. 21) og „síþusandi athafna- leysi“ (bls. 54) fer ekki hjá því að hann minni töluvert á meistara Þórberg og er ekki leiðum að líkjast. Sögurnar hefjast allar á sömu orðum: „I borginni okkar var (voru) einu sinni . . .“ og auk þess er margklifað á 239
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.