Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Síða 121

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1982, Síða 121
nautn í að reyna að leiða þær til lykta. Ekki veit ég hversu margar lausnir mér komu í hug við lestur Fyrstu snjóbarnanna sem etv. er besta saga bókarinnar. Og ekki veit ég hvað því réði að þegar ég las Bara Unu bina góðu hafði ég kristna trú og kirkju í huga en gerði mér hins vegar grein fyrir að ýms- ar aðrar lausnir gátu komið til greina. Hin lítilþæga Una situr uppi með ó- grynni ónýttrar gæsku sem enginn virð- ist hafa not fyrir þangað til yfirvöld heilbrigðismála komast að hæfileikum hennar til að sætta fólk við dauðann og losa það við gremju og efasemdir ó- ánægju og mótþróa. I lok sögunnar beinir hún allri þessari gæsku að sjálfri sér og deyr auðvitað sæl. Nafn bókarinnar hefur háðslegan undirtón: borgin okkar er ekki okkar borg — þar ráða öfl sem við getum litlar reiður hent á. Kannski má líta á nafnið sem þversögn: Borgin er ómótmælan- lega okkar (við búum í henni) samt er hún ekki okkar (við eigum ekkert í henni). Og það væri ekki eina þversögn- in í bókinni: — Hróplegt óréttlæti, sagði Guðrún af svo miklum sannfær- ingarkrafti að það vottaði fyrir tómahljóði á bakvið orðin. (bls. 45). — Hér gerist ekki mikið. Hér er fyrst og fremst unnið (bls. 10) Og Vésteinn fer í þessum sögum sínum víðar á stílkostum miklum. Frumlegir orðaleikir koma þar við sögu: „ . . .það er enginn gamanleikur að reka leikhús . . .“ eru orð leikhússtjórans sem þrúgaður er áhyggjum. Og litlu síðar fullyrðir hinn sami: „—Þetta er ekki einleikið . . .“ eftir að Katrín hafði lokið Umsagnir um batkur löngum einleik fyrir fólkið í miða- sölunni. Skemmtilega leikur Vésteinn sér að hreyfingum blómanna í eftirfarandi kafla sömu sögu: — Henni fannst rósirnar hallast að því að þeir hringdu í dag, túlípanarnir sveigðust afturámóti í þá áttina að þeir hringdu á morgun . . . (bls. 82). Og þurrausna blaðamanninn í Lausnar- anum . . .langaði mest til að stökkva út með höfuðið á undan. Það gæti auðvitað ekki leyst höfuðvand- ann . . .(bls. 130). Það er mjög í anda sagnanna er dauðir hlutir taka að sér hlutverk lifandi vera, hús og hýbýli taka sér stöðu fyrir fram- an manninn sem þokast í bakgrunninn, hlutadýrkun nútímans til staðfestingar. Listakonan í Utlendingi á sér ekki æðra takmark með list sinni en mála „uppí sýningu" (bls. 18) og síðar „uppí salinn" (bls. 26). Reglurnar í sömu sögu öðlast líf og „hallast að því að ógerningur sé að veita ekki-tilverandi manni vegabréf" (bls. 15) og svo „langaði skrifstofuna til að eftir henni yrði tekið.“ (bls. 40). í söj>unni um Katrínu leikkonu segir: „Ur fatageymslunni bárust þau tíðindi að áhorfendur hefðu verið gáttaðir og haft á orði, að loksins hefði þessi mynd- arlega bygging eignast stjörnu við sitt hæfi.“ (bls. 93). Náttúrlega ekki leikhús- gestir. Þegar Vésteinn talar um „þúandi sáttfýsi" (bls. 21) og „síþusandi athafna- leysi“ (bls. 54) fer ekki hjá því að hann minni töluvert á meistara Þórberg og er ekki leiðum að líkjast. Sögurnar hefjast allar á sömu orðum: „I borginni okkar var (voru) einu sinni . . .“ og auk þess er margklifað á 239
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.