Tímarit Máls og menningar - 01.09.1982, Qupperneq 123

hugrekkið að ráðast í útgáfu bókar af
þessu tagi“, enda þótt Asgeir haldi því
fram annars staðar, að bókin sé „hroð-
virknislega hugsuð, hún er skrifuð á
óskiljanlegu máli, hún er uppfull af
rangfærslum um kenningar borgaralegra
hagfræðinga" og annað eftir því. Mér er
alls ekki ljóst fyrir hvað útgefendur eiga
hrós skilið ef bókin er svona slæm.
Það er góður siður hjá ritdómara að
skýra frá aðalinntaki textans sem hann
hefur til umfjöllunar, áður en gagnrýni
er lögð fram. Þessi aðferð er almennt
viðhöfð og Ragnar Árnason, hagfræð-
ingur, beitti henni til dæmis í ritdómi
sínum um Frjálshyggjuna í Þjóðviljan-
um (2/4 1982). En Ásgeir gerir ekki
slíka kröfu til sjálfs sín um vinnubrögð.
Meginumsögn hans um bókina rúmast í
svofelldum setningarhluta: „en þeir sem
hafa háskólapróf í faginu og vita fyrir-
fram um hvað bókin á að fjalla í stórum
dráttum, þeir vita einnig að bókin er
þvæla“ (leturbreyting BBS).Ásgeir segir
ekki hvernig á að skrifa svona bók og
gagnrýni hans myndar engan heildstæð-
an ramma sem svarar þeirri spurningu.
Ef til vill ljóstrar hann upp leynifor-
múlunni seinna. Hannes Hólmsteinn
Gissurarson kom reyndar með svipaða
gagnrýni í Morgunblaðinu (9/3 og 12/3
1982). Hann segir meðal annars: „Mesti
gallinn á bók Birgis Björns er sá, að hún
er alls ekki um það, sem hún á að vera
um“. Hannes Hólmsteinn upplýsir okk-
ur hins vegar um það hvernig hann fær
þessa niðurstöðu. Hann heldur því fram
að gagnrýni mín beinist ekki að frjáls-
hyggjunni (sem hagfræði) heldur að
byrjendabók Samuelssonar í þjóðhag-
fræði og kenningunni um blandað hag-
kerfi. Þess vegna kallar hann grein sína
„Skotið fram hjá markinu“. Heiti
greinarinnar lýsir best misskilningi
Umsagnir um bœkur
Hannesar Hólmsteins. Höfuðkaflar
Frjálshyggjunnar fjalla alls ekki um
neitt annað en forsendur og galla frjáls-
hyggjuhagfræðinnar, þar sem ég geng í
höfuðatriðum út frá nýklassískri jafn-
vægishagfræði (án ríkisbúskapar að
sjálfsögðu). I síðari köflum bókarinnar
kanna ég svo afleiðingar þess, að í reynd
eru margar grundvallarforsendur frjáls-
hyggjunnar ekki til staðar. Ég skaut
ekki framhjá markinu — því marki að
afhjúpa galla frjálshyggjuhagfræðinnar
— heldur framhjá því marki sem Hann-
es Hólmsteinn gaf sér að ég ætlaði í að
skjóta.
Ég lýsti kynningu Ásgeirs á bókar-
höfundi hér að ofan. Raunar eru miklu
fleiri dylgjur í ritdómnum um persónu
mína en taki að nefna. Líkt og Hannes
Hólmsteinn sem segir mig styðjast við
byrjendabók Samuelssonar gefur Ásgeir
í skyn að heimildir mínar séu bágbornar
og óvísindalegar. Hann segir mig til
dæmis styðjast við „áróðursgreinar eftir
Einar Olgeirsson" og „skoðun einhvers
Levinssons", þegar hver sá sem les
bókina sér að þetta er tilraun til að
ófrægja vinnubrögð mín, þegar efnisrök
fyrirfinnast ekki. 1 sama dúr heldur
Hannes Hólmsteinn því fram að ég hafi
ekki kynnt mér fjölda bóka sem hann
tilgreinir sem mér ber að hafa lesið að
hans mati. Ég hef kennt sumar af þess-
um bókum við þjóðhagfræðideild
Stokkhólmsháskóla um árabil og aðrar
hef ég lesið mér til skemmtunar, en
sumar af þessum bókum koma málinu
raunar ekkert við. Og Hannes heldur
persónustríði sínu áfram: „hann segist
vera hagfræðingur /. . ./ en er reyndar
viðskiptafræðingur". Eftir að hafa lokið
viðskiptafræði og vera kominn undir
lok doktorsnáms í þjóðhagfræði hygg
ég að mér sé óhætt að kalla mig hag-
489