Tímarit Máls og menningar - 01.02.1986, Blaðsíða 48

Tímarit Máls og menningar
yfirmönnum sínum með því að fara með Pólverja og Rússa eins og
manneskjur. Lucie frænka mín var þá enn ógift og hjálpaði til í
versluninni. Eitt síðdegi í viku var hún sjálfboðaliði á saumastofu þar
sem hakakrossar voru saumaðir. En ég vil þó ekki fara að tíunda hér
pólitískar syndir ættingja minna.
Þegar á allt var litið skorti okkur að minnsta kosti hvorki fé né
fæðu eða hvert það öryggi sem krefjast mátti og frænku minni þótti
aðeins biturt að neita sér um tréð. Franz föðurbróðir minn, þessi
hjartagóði maður, hefur aflað sér mikillar viðurkenningar með því að
kaupa appelsínur og sítrónur frá suðlægum löndum í hartnær fimm-
tíu ár og selja með hæfilegri álagningu. I stríðinu jók hann umsvif sín
svo að þau náðu einnig til ávaxta og grænmetis sem var ekki eins
dýrt. En eftir stríðið fengust aftur þeir ávextir, sem hann hafði
mestan áhuga á, þ. e. sítrusaldin, og voru feikilega eftirsóttir af
kaupendum af öllum stéttum. Franz föðurbróður tókst að ná veru-
legum tökum á markaðnum og varð þannig til þess að fólk naut
fjörefna og hann auðsældar.
En hann stóð nærri sjötugu og langaði til að setjast í helgan stein
og fela tengdasyni sínum verslunina. Þá varð sá atburður sem við
brostum að þá, en okkur virðist nú vera orsök allrar ógæfunnar.
Milla frænka byrjaði aftur með jólatréð. Það var útaf fyrir sig
meinlaust. Jafnvel þrjóskan sem hún sýndi, þegar hún krafðist þess
að „allt yrði eins og áður“, kom okkur bara til að brosa. I fyrstu var
engin ástæða til að taka þetta alltof hátíðlega. Reyndar hafði margt
eyðilagst í stríðinu sem brýnna var að bæta úr, en hvers vegna —
sögðum við með sjálfum okkur — að svipta gamla og töfrandi konu
þessari lítilfjörlegu gleði?
Allir vita hvað þá var erfitt að fá smjör og flesk. En jafnvel Franz
föðurbróður, sem þó hafði bestu sambönd, reyndist ókleift að útvega
marsípanfígúrur, sykurkringlur og kerti árið 1945. Það var ekki fyrr
en árið 1946 að allt var til reiðu. Til allrar hamingju hafði varðveist
fullkomin samstæða af dvergum og steðjum, svo og engillinn.
Mér er enn í fersku minni dagurinn sem við fórum í boðið. Það var
í janúar 1947 og kalt úti. En hjá frænda mínum var hlýtt og ekki
skorti brauð að bíta í. Þegar ljósin höfðu verið slökkt og kveikt á
kertunum og dvergarnir hófu að hamra og engillinn hvíslaði:
38