Tímarit Máls og menningar - 01.02.1986, Blaðsíða 134
Tímarit Máls og menningar
endilega fallegar eða ljóðrænar. Jörðin er
t. d. „hvítsloppa" og nöfnum er líkt við
hjólbarða í ljóðinu „Slitfletir nafna“.
„Eldhúsljóð" er skemmtilega óvenju-
Iegt vegna þess að yrkisefnið er í sjálfu
sér svo hversdagslegt. Það lýsir tveim
manneskjum sem sitja við eldhúsborð að
vorlagi við glugga og drekka kaffi eftir
matinn. Það kemst vel til skila hvað
þetta er notaleg og friðsæl stund. I lokin
kemur í ljós að þetta er í og með lofsöng-
ur til uppþottavélarinnar, sem er ávörp-
uð svona: „blessaða tól / sem gafst okk-
ur þessa stund“. I Yddi er eitt ástarljóð
og eftir því sem ég best veit er þetta eina
ástarljóðið sem til er á prenti eftir Þórar-
in Eldjárn. Það heitir „Svo er“, er stutt,
látlaust og einlægt og þar óma hendingar
Vatnsenda-Rósu með nýjum hætti:
I rugluðum reytum
innan um mittþitt
og þittmitt
gleður mig jafnan
að sjá
að enn eru augu þín þín
og því mín
Það er eftirtektarvert að meiri ein-
lægni er að finna í mörgum ljóðanna í
Yddi en áður var í ljóðum Þórarins.
Annað látlaust og einlægt ljóð sem snert-
ir mann á sérstakan hátt er ljóðið „Óli“.
I því er mikil viska fólgin, enda auðfund-
ið að bak við fá orðin býr djúp
lífsreynsla. Ljóðið snýst um þroska og
líf og byrjar svona: „Lófar þínir svo
mjúkir . . .“ Skáldið talar í 1. persónu og
ávarpar drenginn. Þannig verður ljóðið
persónulegra en ella. Samband þeirra
endurspeglast í orðunum: það sem „þú
gafst mér“ og „ég gaf þér“:
Allt sem þú gafst mér:
þú kynntir mig
Sorginni og Voninni
og kenndir mér
að ekkert er sjálfsagt
Síðustu orð ljóðsins kveða nánar á um
tengsl ljóðmælanda og barnsins. „Eg gaf
þér ekkert / nema lífið“.
I þessari ljóðabók kemur það fram
með ýmsum hætti að starf skáldsins, það
að yrkja og gildi þess, er nærtækt við-
fangsefni. Þessa hógværu og þjóðlegu
líkingu notar hann til að lýsa eigin skáld-
skap: „Fram göngin / óma mínar drusl-
ur“ og bætir við: „En sálmana skal ég
spara / til sunnudags". I ljóðinu „Orðið
okkar starf“ tengist hugsunin um orðs-
ins list minningu um mann, sem er
ávarpaður í ljóðinu: „allt lifandi málið
sem gladdi þig svo“. Orðin voru sam-
eiginleg gleði þeirra beggja:
Eg legg þau fagnandi á minnið
eitt andartak
en þá hellist hún yfir mig
þögnin
Með fáum orðum tjáir skáldið djúpan
söknuð, sem skýrist betur í lok ljóðsins:
Að það samtal verður ekki
að þeirri spurningu
verður ekki svarað
„Sérðu það sem ég sé nei“ nefnist
síðasta ljóð bókarinnar. „Sérðu það sem
ég sé?“ spurði drengurinn í Grasaferð
Jónasar Hallgrímssonar og þessi orð
hafa þótt endurspegla hina næmu
skynjun Jónasar og hæfileika hans til að
miðla henni. I fyrirsögn ljóðsins kemur
fram afdráttarlaus vantrú á að skáldið fái
miðlað reynslu sinni og tilfinningu. I
sjálfu ljóðinu örlar þó á von um annað.
124