Tímarit Máls og menningar - 01.09.1999, Qupperneq 69
HVENÆR ER STÚLKA STÚLKA?
inu, dauðar en lifandi á lifandi blóði þeirra sem gera sína skyldu í
samfélaginu.6
Tengingarnarvið Sögu afstúlku blasa við í þessum texta Dagnýjar. í fyrsta lagi
eru „neikvæðar“ hliðar andstæðuparanna: falinn, einkamál, minnihluti,
samsæri, gervi, veikindi, það ólíka o.s.frv., gegnumgangandi í öllu myndmáli
sögunnar. í öðru lagi er það „þörf einstaklinga og samfélags fyrir barnsfæð-
ingar“ sem plagar Auði Ögn sífellt, auk þess sem henni frnnst hún vera geld,
úrkynjuð, auð (Auður?) og tóm. Síðastnefnda tilfinningin tengist sérstaklega
kynfærunum: „Engir eggjastokkar, ekkert móðurlíf. Bara þetta gat sem verð-
ur að fyllast." (107) Hún skilgreinir kynfæri sín sífellt sem vöntun, það sem
ekki er, það sem ekkert er. Við þetta myndmál auðnar og tóms bætist síðan
mynd hins illa, hún skoðar sjálfa sig að neðan og úrskurðar: „Hið djöfullega
getur verið svo sakleysislegt ásjónar." (91)
Hvemig kynlíj?
Eins og fram hefúr komið er það kynið, kynfærið og kynlífið sem eru aðalat-
riðin í sjálfsmyndarkreppu Auðar og leit hennar að merkingu. Hún þráir „að
líf hennar eigi eftir að taka hamskiptum" (88), að hún eigi eftir að verða
„eðlileg“ (sem hún jafnframt veit að hún getur aldrei orðið). Auði dreymir
um elskhuga unglingabókanna og ástarsagnanna og hún yfirfærir óra sína
um draumaprinsinn yfir á Ragnar, hinn ókunna sendanda hinna undarlegu
bréfa sem henni taka að berast alls óvænt.
Draumurinn um Ragnar verður það haldreipi sem Auður hangir í þegar
allt virðist vera að leysast upp í kringum hana. Og það er hann sem hún velur
sem sinn fyrsta elskhuga, löngu áður en hún hittir hann í eigin persónu. Það
er Ragnar sem á að „afmeyja" Auði (orðið fær skemmtilega undarlega merk-
ingu í tilviki Auðar sem var „afsveinuð" í frumbernsku). Hún lætur sig
dreyma um ástafund þeirra og trúir því að Ragnar muni frelsa sig undan
þeirri sundruðu sjálfsmynd sem hún hefur burðast með fr á því að hún komst
að „óeðli“ sínu á sjálfan fermingardaginn.
Spurningin um það hvernig kynlífi Auður á að lifa leitar á hana aftur og
aftur framan af sögu. Með konum eða með körlum? Eða á hún kannski að af-
neita kynlífi, eins og móðir hennar telur?: „Þykist vera frelsuð og talar bara
tóma steypu. Segir að ég sé einhvers konar viðundur sem megi hvorki vera
lesbía né gagnkynhneigð.“ (110) Það er í persónu Hrafnhildar, móður Auð-
ar, sem hin gagnkynhneigða skylda brýst hvað gleggst í gegn. Hrafnhildur er
fyrrverandi alkohólisti sem hefur frelsast og í orðum hennar og skoðunum
birtast boð og bönn hins kristilega lögmáls feðranna í öllu sínu veldi:
TMM 1999:3
www.mm.is
67