Tímarit Máls og menningar - 01.09.1999, Síða 73

HVENÆR ER STÚLKA STÚLKA?
ar grundvallast á og er hennar leyndarmál og skuggi, eins og fram er komið,
jafhfr amt því að vera skýring á hræðslu hennar við spegla sem um leið er áköf
þrá hennar eftir speglun; þörfin fyrir samsömun.
Segja má að Ragnar sé síðasta „spegilmyndin“ sem Auður speglar sig í:
Ætli þessi Ragnar sé ekki bara að skrifa til mín.
Stundum óska ég þess einmitt. Að ég og hann séum dæmd til að
vera saman. Og þá er mér alveg sama hver hann er eða hvernig hann
lítur úr. Mér er sama þó að hann bori í nefið, reyki, drekki, eigi eftir að
berja mig í spað, nauðga mér eða jafnvel myrða mig. Slíkt skiptir mig
engu máli. Ég held bara að hann geti verið sá eini sem sé það afbrigði-
legur að hann skilji mig. Þá skiptir engu hvort ég verði hamingjusöm
eða ekki. Við erum dæmd til að vera saman. Allt annað er málinu
óviðkomandi. (54-55)
Það er óhugnanleg hugarmynd sem þarna er dregin upp af hinum útvalda
elskhuga Auðar. Og þegar hún hittir hann kemur í ljós að óhugnaðurinn á
við þó nokkur rök að styðjast. Ragnar reynist vera vanskapaður, sóðalegur
karlmaður um þrítugt. Andlit hans er rauðflekkótt, augun „risastór uglu-
augu, skærgræn á lit“ og hann er með litla kryppu á bakinu (148-149). Auð-
ur fyllist viðbjóði, en hún hefur tekið ákvörðun sem hún ætlar að fylgja:
„Hún veit hvað hún vill þó líkaminn sitji á sér. Aldrei þessu vant er það hug-
urinn sem vill framkvæmdir en ekki líkaminn. Auður segir við sjálfa sig að
það sé nú eða aldrei og skipar líkamanum að standa sig.“ (149-150)
Auður skipar Ragnari að „ríða sér“. Honum er nokkuð brugðið en hlýðir
þó og samförum þeirra er lýst á ofbeldisfullan hátt og þeim lýkur með því að
Auður kastar upp. Þannig „afmeyjast" þessi tilbúna stúlka og sú spurning
leitar á hvort sú ofbeldisfulla aðgerð sé um leið innvígsla hennar inn í
(kven)kynið og hinn gagnkynhneigða heim. Því er látið ósvarað í bókinni, en
þó fáum við að vita að Auði vegnar ágætlega eftir að hún flytur með föður
sínum og systkinum til Englands stuttu síðar.
Unglingabók?
Vinkona mín sem fór í bókabúð eina í Reykjavík í þeim tilgangi að kaupa
Sögu afstúlku leitaði lengi árangurslaust í þeim hillum sem geymdu íslenskar
skáldsögur áður en hún sneri sér til afgreiðslumanns og spurði um bókina.
Henni var vísað í barna- og unglingabókadeildina þar sem bókin reyndist
geymd með nýlegum unglingabókum. Hvernig stendur á slíkri flokkun á
þessari skáldsögu?8 Af því sem hér hefur verið sagt hlýtur að vera ljóst að slík
flokkun er vægast sagt villandi. Hér er alls ekki verið að segja að Saga afstúlku
TMM 1999:3
www.mm.is
71