Glóðafeykir - 01.11.1974, Blaðsíða 27
GLOÐAFEYKIR
27
það upp á skammri stundu og varð litlu einu bjargað. Þetta hús var
upphaflega flutt norðan úr Hrísey. Eggert Laxdal, kaupmaður á Ak-
ureyri, átti það og seldi skólanum fyrir kr. 2000,00. Viðurinn var svo
fluttur sjóleiðis í Kolkuós og ekið þaðan heim að Hólum. Var smíði
hússins lokið 1892. Eins og nærri má geta var þröngt á þingi í skól-
anum þennan vetur, en vorið eftir var svo byggt norðan við skóla-
húsið sem reist var árið 1910 og sambyggt því. Síðan hafa verið
reistir kennarabústaðir, skólastjórabústaður, hús yfir prestinn, starfs-
mannahús að ógleymdum turninum mikla. Leikfimishúsið var reist
árið 1912. Þá hafa og verið reist peningshús, auk ýmissa endurbóta
á eldri húsum, sem gerðar hafa verið.
— Mér er sagt að faðir þinn hafi þótt reka búið á Hólum með
miklum myndarbrag.
— Sjálfsagt má segja það, já. Hann var áhugamaður um búskap og
skildi vel þýðingu ræktunar, bæði jarðar og bústofns. Samvinna
þeirra Sigurðar skólastjóra var mjög góð og þeir studdu hvor annan
með ráðum og dáð. Faðir minn réðst í það, árið 1909, að reisa fjár-
hús á Hólum, sem tóku 200 fjár. Voru þau með torfveggjum en
timburstafni og járnþaki. Þóttu þau nokkur nýjung í húsagerð á
sinni tíð og reyndust vel.
— Var ekki skemmtilegt skólalíf á Hólum á þessum árum?
— Jú, það var það og skólabragur ágætur. Félagslíf í skólanum
var mikið og gott og lagði skólastjóri sig mjög fram við að glæða það.
Og segja má, að skólinn hafi verið þá og raunar lengi síðan eins-
konar félagsleg miðstöð fyrir allan Dalinn. Skólastjórarnir tóku
virkan þátt í sveitarmálum og sveitarfundir voru gjarnan haldnir á
Hólum. Sigurður efndi til dansleikja í skólanum hálfsmánaðarlega
yfir veturinn. Þeir voru auðvitað ekki opinberir, heldur aðeins fyrir
skólann og sveitina, og á þá flykktist fólk úr Dalnum, einkum yngra
kvenfólk að sjálfsögðu. Já, Sigurður var mikill framkvæmda- áhuga-
og dugnaðarmaður. Þó held ég að hann hafi kannski gert samtíð
sínni og framtíð ennþá meira gagn með eldinum, sem hann kveikti
hvarvetna í kringum sig en hinu, sem hann þó kom í framkvæmd,
þótt það væri ekki lítið.
— Þú hefur svo búið á Hofi eftir að faðir þinn andaðist?
— Já, raunar höfðum við nú búið þar í félagi. Störf föður míns,
m. a. við fasteignamat í héraðinu, kröfðust þess, að hann væri oft að
heiman og sá ég þá um búið. En eftir lát hans tók ég alfarið við bú-
inu og bjó á Hofi til ársins 1929 að mig minnir, fremur en til 1930.
Þá hætti ég búskap og flutti til Hóla á ný.