Þjóðmál - 01.09.2009, Qupperneq 80

78 Þjóðmál HAUST 2009
Ofangreindur texti reyndist of langur fyrir
kynningu Forlagsins og er hann því birtur
hér .
Ég vil skýra betur orð mín um samstarf
Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar og þá
skoðun, að strax eftir hrunið hafi sam-
starfsstrengur þess brostið . Nægir að
nefna tölvubréf frá 8 . október 2008 frá
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur til Geirs
H . Haarde, forsætisráðherra, og Össurar
Skarphéðinssonar, staðgengils hennar . Ingi-
björg Sólrún var þá í New York að ná sér
eftir heilaskurðaðgerð .
Bréfið sýnir, að Ingibjörg Sólrún bar
þann hug til Davíðs Oddssonar, að henni
var um megn að þola hann áfram sem
seðlabankastjóra . Hve djúpstæð þessi óvild
hennar í garð Davíðs var og ósætti hennar
við, að hann sæti sem seðlabankastjóri,
birtist mér í raun ekki, fyrr en ég las bréf
hennar í bók Guðna Th .
Ingibjörg Sólrún var erlendis, þegar Dav íð
Oddsson kom á fund ríkisstjórnarinnar 30 .
september . Mikið hefur verið rætt um þessa
fundarsetu Davíðs og sýnist sitt hverjum .
Guðni Th . segir í bók sinni:
Meðal ráðherra fór tvennum sögum af fasi
hans [Davíðs] og blæbrigðum í tali . Annað
hvort „ruddist“ hann inn á fundinn og lagði
eindregið til að þjóðstjórn yrði skipuð í landinu,
eða hann hafði ósköp sakleysislega orð á þessu
„í forbifarten“ . Hvað sem því leið var í hæsta
máta óvenjulegt að embættismaður talaði með
þessum hætti á ríkisstjórnarfundi . En þetta voru
óvenjulegir dagar og Davíð Oddsson var ekki
venjulegur embættismaður . Fæstum (jafnvel
engum) sem sat þennan ríkisstjórnarfund
duldist að hann brann í skinninu að fá að taka
stjórn aðgerða í sínar hendur . (bls . 72)
Vegna þessara orða Guðna Th . skoðaði ég
vefsíðu mína til að sjá, hvað ég hefði sagt
um þjóðstjórn þar og sló inn það leitarorð .
Ég sé, að á sínum tíma taldi ég ekki neina
töfralausn á ástandinu eftir bankahrunið að
mynduð yrði þjóðstjórn . Hinn 6 . desember
2008 vík ég að ríkisstjórnarfundinum 30 .
september 2008 á þennan veg:
Ríkisstjórnarfundurinn komst í fréttir vegna
þeirra orða Davíðs að aðstæður í þjóðfélaginu
væru svo alvarlegar, að með þeim mætti
rökstyðja nauðsyn þess að mynda þjóðstjórn .
Hinn 3 . febrúar 2009 segi ég á vefsíðu
minni:
Á þeim tíma, sem ég sat í ríkisstjórn með
Samfylkingunni, man ég ekki eftir, að hún
hafi lýst nokkrum efnislegum ágreiningi
vegna ákvarðana bankastjórnar seðlabankans á
fund um ríkisstjórnarinnar, nema þegar Össur
Skarp héðinsson varð hræddur um stólinn
sinn, af því að Davíð nefndi orðið þjóðstjórn
en gat þess jafnframt, að hún væri ekki góður
kostur, þar sem engin yrði stjórnarandstaðan .
Guðna Th . segir réttilega, að Davíð var enginn
venjulegur embættismaður . Hann hafði
raunar setið í ríkisstjórn með mörgum okkar,
sem hittum hann þarna 30 . september, bæði
úr Sjálfstæðisflokki og Sam fylkingu . Í tíð
Davíðs sem forsætis ráð herra var ekki algengt,
að embættismenn sætu fundi ríkisstjórnar .
Hafði slíkum heimsóknum fækkað, frá því
að ég starfaði í forsætisráðuneytinu 1974 til
1979 . Þá voru embættismenn oft kallaðir á
ríkis stjórn ar fundi til að ræða efnahagsmál
eða land helgis deilur við Breta, svo að dæmi
séu nefnd . Töluðu þeir síður en svo alltaf
upp í eyrun á ráðherrunum . Þeir gáfu ráð og
vöktu máls á óþægilegum staðreyndum eins
og vera ber .
Kenningin um, að Davíð hafi viljað
taka mál í sínar hendur, er ekki rökstudd .
Hún kann að byggjast á því, að innan
seðlabankans höfðu verið kallaðir saman
sérfróðir menn í viðbragðshóp . Á vegum
viðskiptaráðuneytis starfaði hins vegar
hópur embættismanna, sem hafði búið í
haginn fyrir neyðaraðgerðir eins og síðan
birtust með svonefndum neyðarlögum .