Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Page 163

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Page 163
í því sambandi líta til skrifa Páls postula í Korintubréfinu. Sú málamiðlun felst í að sætta sig við hjónabandið sem nauðsynlega vörn gegn fysnum og girndum en standa jafnframt vörð um róttæka, kristna hugsjón um kynferðislegt taumhald og skírlífi - í eftirfylgdinni við Jesú. Lítum að lokum á einmitt eina slíka málamiðlun - með öfugum formerkjum þó! Hugsjónir siðbótarmanna um ókvæni og skírlífi Það er kunnara en frá þurfi að segja að þegar kemur fram á 16. öld hefja siðbótarfrömuðir á borð við Lúther og Kalvín gagnrýni á fjöldamargt í atferli hinnar rómversk-kaþólsku kirkju. Þá gagnrýni má ekki síst tengja áherslum hennar á ókvæni og skírlífi. Ekki verða dregnar í efa þær miklu breytingar sem urðu innan kirkjunnar við það að siðbótarmenn hófu að andmæla skoðunum kaþólsku kirkjunnar á ókvæni presta og skírlífi innan klaustra. Það þýðir þó ekki nauðsynlega að hinar djúpstæðu, kristnu hugsjónir um skírlífi í eftirfylgdinni við Krist hverfi með öllu. Því má til dæmis halda fram að Lúther hafi fyrst og fremst beint gagnrýni sinni að misnotkun kaþólsku kirkjunnar á þessum hugsjónum og hvernig þær hugsjónir voru stofnana- væddar, t.d. innan veggja klaustranna.36 Þar með er ekki sagt að hann hafi ráðist að rótum hugsjónanna sjálfra og talið þær rangar í eðli sínu.37 Fremur má halda því fram að hinir mörgu og mismunandi textar eftir Lúther um efnið sýni að Lúther viðurkenni, á stundum, hófsama tileinkun á skírlífi og einlífi og þar með möguleikann á því að í vissum tilvikum geti hið nýja líf í Kristi tekið það form að vera utan hjónabands og kynlífs.38 Þannig má segja að Lúther sé í grundvallaratriðum sammála afstöðu Páls postula eins og hún birtist í Fyrra Korintubréfi um að hver og einn skuli lifa því lífi sem Drottinn hafi úthlutað honum og að mikilvægast sé að vera ekki þræll 197-203; sjá einnig Elizabeth Clark ritstj., St. Augustine on Marriage and Sexuality, Washington, D.C.;The Catholic University of America Press, bls. 32—41. 36 Merry E. Wiesner-Hanks, Christianity and Sexuality in the Early Modern World. Regulating Desire, Reforming Practice, New York: Routledge, 2000, bls. 73-78; John Witte Jr., From Sacrament to Contract. Marriage, Religion, and Law in the Western Tradition, Louisville: Westminster John Knox, 1997, bls. 42-73; Mark Jordan, The Ethics ofSex, bls. 57-61. 37 Mikilvægt er að benda á að Lúther fjallar marg oft um þetta efni og gerir það á mismunandi hátt og því er erfitt að fá fram eina samræmda mynd. Það er ekki vandamál í þessu samhengi þar sem markmiðið er einungis að benda á að hinar fornu, kristnu siðferðilegu hugsjónir um líf í eftirfylgd við Krist utan kynlífs og hjónabands lifa áfram hjá kristnum guðfræðingum langt fram á okkar tíma, og Lúther sjálfur er þar ekki undan skilinn. 38 Mark Jordan, The Ethics ofSex, bls. 57-59. Jordan tekur dæmi um bréf Lúthers til nunna frá 6. ágúst 1524 þar sem hann talar um að það sé mjög sjaldgæf gáfa að geta lifað án kynlífs - en hann útiloki þó alls ekki þá gáfu. 161 L
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178
Page 179
Page 180
Page 181
Page 182
Page 183
Page 184
Page 185
Page 186
Page 187
Page 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.