Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Síða 163

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Síða 163
í því sambandi líta til skrifa Páls postula í Korintubréfinu. Sú málamiðlun felst í að sætta sig við hjónabandið sem nauðsynlega vörn gegn fysnum og girndum en standa jafnframt vörð um róttæka, kristna hugsjón um kynferðislegt taumhald og skírlífi - í eftirfylgdinni við Jesú. Lítum að lokum á einmitt eina slíka málamiðlun - með öfugum formerkjum þó! Hugsjónir siðbótarmanna um ókvæni og skírlífi Það er kunnara en frá þurfi að segja að þegar kemur fram á 16. öld hefja siðbótarfrömuðir á borð við Lúther og Kalvín gagnrýni á fjöldamargt í atferli hinnar rómversk-kaþólsku kirkju. Þá gagnrýni má ekki síst tengja áherslum hennar á ókvæni og skírlífi. Ekki verða dregnar í efa þær miklu breytingar sem urðu innan kirkjunnar við það að siðbótarmenn hófu að andmæla skoðunum kaþólsku kirkjunnar á ókvæni presta og skírlífi innan klaustra. Það þýðir þó ekki nauðsynlega að hinar djúpstæðu, kristnu hugsjónir um skírlífi í eftirfylgdinni við Krist hverfi með öllu. Því má til dæmis halda fram að Lúther hafi fyrst og fremst beint gagnrýni sinni að misnotkun kaþólsku kirkjunnar á þessum hugsjónum og hvernig þær hugsjónir voru stofnana- væddar, t.d. innan veggja klaustranna.36 Þar með er ekki sagt að hann hafi ráðist að rótum hugsjónanna sjálfra og talið þær rangar í eðli sínu.37 Fremur má halda því fram að hinir mörgu og mismunandi textar eftir Lúther um efnið sýni að Lúther viðurkenni, á stundum, hófsama tileinkun á skírlífi og einlífi og þar með möguleikann á því að í vissum tilvikum geti hið nýja líf í Kristi tekið það form að vera utan hjónabands og kynlífs.38 Þannig má segja að Lúther sé í grundvallaratriðum sammála afstöðu Páls postula eins og hún birtist í Fyrra Korintubréfi um að hver og einn skuli lifa því lífi sem Drottinn hafi úthlutað honum og að mikilvægast sé að vera ekki þræll 197-203; sjá einnig Elizabeth Clark ritstj., St. Augustine on Marriage and Sexuality, Washington, D.C.;The Catholic University of America Press, bls. 32—41. 36 Merry E. Wiesner-Hanks, Christianity and Sexuality in the Early Modern World. Regulating Desire, Reforming Practice, New York: Routledge, 2000, bls. 73-78; John Witte Jr., From Sacrament to Contract. Marriage, Religion, and Law in the Western Tradition, Louisville: Westminster John Knox, 1997, bls. 42-73; Mark Jordan, The Ethics ofSex, bls. 57-61. 37 Mikilvægt er að benda á að Lúther fjallar marg oft um þetta efni og gerir það á mismunandi hátt og því er erfitt að fá fram eina samræmda mynd. Það er ekki vandamál í þessu samhengi þar sem markmiðið er einungis að benda á að hinar fornu, kristnu siðferðilegu hugsjónir um líf í eftirfylgd við Krist utan kynlífs og hjónabands lifa áfram hjá kristnum guðfræðingum langt fram á okkar tíma, og Lúther sjálfur er þar ekki undan skilinn. 38 Mark Jordan, The Ethics ofSex, bls. 57-59. Jordan tekur dæmi um bréf Lúthers til nunna frá 6. ágúst 1524 þar sem hann talar um að það sé mjög sjaldgæf gáfa að geta lifað án kynlífs - en hann útiloki þó alls ekki þá gáfu. 161 L
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.