Orð og tunga - 01.06.1990, Page 74
52
Orð og tunga
Fyrirspurnakerfi IBM
Komi upp alvarlegur vandi geta þýðendur sent fyrirspurnir á tölvuneti IBM til
aðstandenda forritsins. Þýðendur geta þannig leitað útskýringa á texta, bent á
og fengið úrslcurð ef þeim sýnast villur vera í textanum og komið með tillögur
um úrbætur. Þá geta þeir fengið ráðleggingar og lagfæringar ef erfiðleikar koma
upp í sambandi við þýðingarforrit eða annan búnað sem IBM lætur þýðendum
í té. Einnig koma þeir oft með tillögur um endurbætur á slíkum búnaði. Síðast
en ekki síst geta þeir gert kröfur um breytingar á forritum til að aðlaga þau því
tungumáli sem þeir þýða á. Gagnið að þessu kerfi er ekki bara á annan veginn.
IBM hefur mikinn stuðning af þýðendum við lokafrágang og prófanir á forritum.
Mörg dæmi eru um það að þýðendur hafi orðið fyrstir til að uppgötva alvarlegar
villur í forritum sem þeir eru að þýða og prófa. Þá hefur þetta stuðlað mjög að
auknum skilningi forritahöfunda IBM á sérþörfum einstakra þjóða.
Þýðingarforrit og önnur hjálparforrit
Við þýðingarnar við AS/400 tölvuna er notað sérstakt þýðingarforrit frá IBM
(um forritið vísast til Helgu Jónsdóttur (1988 og 1989)). Tekið skal fram að
þetta forrit er eingöngu notað á S/38 tölvu til að þýða forrit á AS/400 tölvuna
og er ekki til sölu á almennum markaði. Við aðrar þýðingar (þýðingar við PS/2
tölvurnar) hafa nær eingöngu verið notaðir venjulegir skjáritar.
Síðastliðið haust var farið að nota skjáritann LPEX frá IBM við þýðingarnar,
en hann hefur ýmsa kosti fram yfir venjulega skjárita. Má þar nefna að þar er
hægt að verja sniðtákn og aðra stafi sem ekki tilheyra sjálfum þýðingartextanum
svo að ekki er hætta á að snið textans spillist af völdum þýðenda.
Kostir stýrikerfisins
PS-tölvurnar, sem nær allir þýðendur hafa til umráða, eru búnar OS/2 stýrikerf-
inu. Einn aðalkostur þess er sá að notandinn getur verið með margar sjálfstæðar
verklotur í gangi í einu en að því er mikið hagræði. Til dæmis getur þýðandi
verið með þýðinguna í einni lotu, sjálft forritið í annarri, ritskyggningu (próf-
arkalestur) í þeirri þriðju og leitarforrit í þeirri fjórðu. Mjög auðvelt er að fara
úr einni lotu í aðra og alltaf er komið þar að verkinu sem notandi var staddur
síðast. Þó að tekið sé til við nýja verklotu getur ýmiss konar tölvuvinnsla haldið
áfram í tengslum við fyrri verklotu. Þannig getur tölvan t.d. haldið áfram að
leita að ákveðnu orði í tilteknum skrám á meðan þýðandinn hefur alls óskyldan
texta fyrir sér á skjánum til þýðingar.
Leitarforrit sem getur léitað að texta í tilteknum skrám hefur reynst þýðend-
um mjög gagnlegt, allt að því ómissandi.
*
Islenskur orðaforði
Ymiss konar vandi kemur frarn við þýðingarnar sem varðar aðlögun textans að
íslenskum aðstæðum. Rétt er að vekja athygli á því helsta sem við er að glíma í
þessu sambandi.