Skagfirðingabók - 01.01.2016, Blaðsíða 107
107
SIGRÚN LÁRUSDÓTTIR
BÚSKAPARHÆTTIR
Í EFRA-NESI Á SKAGA 1955–1967
MÍNAR FYRSTU bernskuminningar eru frá
Mallandi, en flestar tengjast þær vorinu er
flutt var í Efra-Nes og öllu því umstangi
er að því laut. Ekki var nú aðkoman að
nýja heimilinu kræsileg, útihúsin flest
gapandi tóftir og torfþekjan á vesturhlið
bæjarins fallin inn svo manngengt var um
gatið. Mér er minnisstætt að köttunum
var stungið í strigapoka og bundið fyrir
í flutningunum. Þegar þeim var sleppt
lausum þá skutust þeir inn um gáttina
á þekjunni og voru horfnir í sama mund
og sáust ekki meira þann daginn.
Fljótlega var farið að dytta að húsum,
en inn í bæinn var flutt samdægurs eins
og hann var, en ekki þættu þau húsakynni
mönnum bjóðandi nú og voru það
raunar ekki á þeim tíma heldur. Er fram
liðu stundir var búið að lagfæra stærstu
ágalla þessa gamla bæjar og byggja við
hann skúr úr asbesti sem var svefnhús
heimilisfólksins, þriggja fullorðinna og
eins barns. Aldrei tókst þó að berja í alla
brestina á húsnæðinu. Bærinn var kaldur
hjallur og að reyna að kynda hann vel
upp var eins og að ætla sér að halda yl
á Útskaganum inn að Björgum. Torf-
þakið hriplak ef dropi kom úr lofti og
voru sífelld hlaup með fötur og dalla
undir lekann svo hann ylli ekki stórum
skaða. Skásta viðgerðarefnið í götin á
þekjunni var kúamykja, ásamt torfi, en
SIGRÚN ER er fædd 25. febrúar 1951 á Fossi á Skaga, dóttir Lárusar Björnssonar frá Keldulandi á Skaga
og Svövu Steinsdóttur frá Hrauni, sem bjuggu í Neðra-Nesi á Skaga 1967–1994 og voru kennd við
þann stað. Áður höfðu þau búið 12 ár í Efra-Nesi. Þegar Sigrún kom í heiminn bjuggu foreldrar hennar
á Syðra-Mallandi en ástæða þess að hún fæddist á Fossi var að þar átti heima ljósmóðirin, Sigríður
Ásgeirsdóttir. Fáum dögum eftir fæðinguna voru þær mæðgur fluttar á hestasleða út í Malland.
Þegar fjölskyldan fluttist frá Mallandi í Efra-Nes vorið 1955 var með þeim gamall maður, Jón
Jónsson sem kenndur var við Lágmúla, hafði komið til þeirra í Malland 1952 og átti hjá þeim heimili
til æviloka 1957. Jörðin hafði staðið í eyði um fjögurra ára skeið og bar þess ýmis merki. Rosknir menn,
sem gjörla þekktu búskaparlag á Skaga, mundu að í Efra-Nesi tíðkaðist fornt vinnulag lengur en víðast
hvar á Skaga og þó víðar væri skyggnst.
Þátturinn er uppistaða í erindi sem höfundur hélt á ættarmóti. Fellt var niður úr handriti það sem
tilheyrði flutningi talaðs máls, en á ekki heima í prentsniði greinarinnar.
Ritstjórn.