Skagfirðingabók - 01.01.2016, Blaðsíða 195

MINNINGARTAFLA GÍSLA JÓNSSONAR Í HÓLADÓMKIRKJU
195
/ þénustuskyldugum / vin og / þénara /
Guðmundi Einarssyni
Finnur gekk rösklega í málið og
sendir töfluna með bréfi 5. maí
1842. Guðmundur Einarsson þakkar
mikillega með bréfi 24. ágúst sama ár,
og var þá búinn að flytja töfluna heim
til sín að Nautabúi.9 Hún var afhent
Hóladómkirkju skömmu síðar, því að
í prófastsvísitasíu haustið 1842 segir:
»Viðbætt er stórri leturtöflu með graf-
letri s(í)ra Gísla s(á)l(uga) Jónssonar.«
Ástæðan fyrir sinnaskiptunum um leg-
steininn gæti verið sú að Guðbrandur
Stephensen, sem þá var tekinn saman við
Margréti, fékkst m.a. við legsteinagerð.
Voru því hæg heimatökin með legstein,
en málinu bjargað í horn með því að
panta minningartöflu, sem var mun
ódýrari. Guðbrandur varð ekkill 1843,
og keypti »í Kaupmannahöfn legstein
yfir Margrétu konu sína og kom honum
heim til Hóla á akfærum og hjó þar
sjálfur grafletur á hann.«10 Hann gerði
þá einnig legsteina yfir Gísla Jónsson
föður hennar og Gunnlaug Björnsson
fyrri mann hennar, þau hvíla öll í
Hólakirkjugarði.
Minningartaflan í Hóladómkirkju
GRAFSKRIFT síra Gísla Jónssonar er á
kórveggnum norðan altaris, þar sem
dyrnar inn í sakristíið eða skrúðhúsið
voru. Skrúðhúsið var tekið niður
sumarið 1828, og veitti biskup leyfi til
þess með bréfi dags. 8. apríl sama ár. Í
prófastsvísitasíu 1833 er sagt:
Útidyr frá kórnum í gegnum múrinn
til þess gamla, nú niðurfellda sakrasties,
hefir hann [Benedikt Vigfússon, eigandi
jarðarinnar] ogsvo vandlega tilmúra
látið. Er frá öllu þessu gengið með
einhverri mestu vandvirkni og trúleika
af bestu smiðum, sem fást kunnu hér
til.
Skömmu eftir 1844 var smíðaður þar
skápur og felldur inn í skot í veggnum
9 Bréfin eru í bréfasafni Finns í Ríkisskjalasafninu í Kaupmannahöfn: RA Privatarkiv nr. 5943.
10 Jón Espólín og Einar Bjarnason: Saga frá Skagfirðingum 4, 1979, 25–26.
Skápurinn opinn og sést í bakhlið minn-
ingartöflunnar, sem gerð er úr eikarfjölum. Í
skápnum er hökull og önnur messuklæði.
Ljósm.: SPÍ, 07.08.2016.