Skagfirðingabók - 01.01.2016, Blaðsíða 194
SKAGFIRÐINGABÓK
194
8 Um Guðbrand Stephensen: Kristmundur Bjarnason: Sendibréf frá 19. öld. Skagfirðingabók 6, 1973, 147–
155. Þar er dánarár Guðbrands sagt 1857, sem rekja má til villu í Íslenzkum æviskrám II, 113.
sinnar, fór utan síðsumars og var í
förum næstu misseri, dvaldist lengstum
í Kaupmannahöfn. Árið 1847 settist
hann að í Reykjavík hjá Guðrúnu dóttur
sinni og Teiti Finnbogasyni manni
hennar og fékkst þar við smíðar. Hann
varð þjóðkunnur fyrir að finna upp og
smíða ýmis jarðyrkjuverkfæri, svo sem
undirristuspaða sem var notaður um
allt land við túnasléttun. Guðbrandur
reyndist Skagfirðingum þarfur maður,
bæði með bættum verslunarháttum og
smíðum sínum.8
Skömmu eftir jarðarför Gísla fara
erfingjarnir að undirbúa að fá legstein
frá Kaupmannahöfn. Þann 12. febrúar
1839 skrifar Guðmundur Einarsson í
Efra-Ási Finni Magnússyni bréf, þar sem
segir:
Velbyrdige / Hr. professor F(innur)
Magnussen / Hæstvirti herra!
Orðsökin til að eg ókunnugur ónæði
yður með þessum línum er sú, að
eg er einn af tengdasonum sr. Gísla
nú sál(uga) Jónssonar, skyldmennis
og vinar yðar. Þennan merkismann
þóknaðist alvöldum Drottni að
burtkalla frá þessum heimi þann 13da
Novembr(is) fyrra ár. Þess vegna er
það mín og allra viðkomenda bón
til yðar, að þér viljið svo vel gjöra að
semja grafskrift yfir þennan burtdána
merkismann, sömuleiðis að útvega
passandi líkstein og láta letra hann með
grafskriftinni, ef mögulegt er koma
hönum með Skagafjarðar-kaupskipum á
næstkomandi sumri. Okkar kaupmenn
hér eru Hr. Guðman og Hr. M. C.
Nissen, sem þér máske þekkið báða.
Ómak yðar og kostnað með steininn
skal eg þakklátlega betala, en falli eg frá,
svara hinir erfing‹j›arnir til peninganna.
Hér með fylgir Nóta yfir merkilegustu
atburði sr. Gísla sál(uga) viðvík‹j›andi.
Finnur tók að sér málið og fékk tilboð
í legstein og sendi Guðmundi. Hann
svarar 12. febrúar og 19. ágúst 1840,
þar sem rætt er um verðið, 40 ríkisdali,
og flutning á steininum. Loks skrifar
Guðmundur frá Nautabúi í Hjaltadal
1. október 1841 og hefur þá séð sig um
hönd:
S(alvo) T(itulo) Herra professor
F(innur) Magnússon
Yðar heiðraða síðasta tilskrif þakka eg
hérmeð alúðlegast, ásamt ómaki og
fyrirhöfn er þér hafið haft þess efni
viðvík‹j›andi. / Við ætting‹ja›r prestsins
sál(uga) sr. Gísla Jónssonar höfum komið
okkur saman um að hætta viðleitni að
fá líkstein sökum þess að kaupmenn
okkar hér eru okkur frábærlega erfiðir
í því tilliti. En það er mín innileg
bón til yðar að útvega Töflu (sjálfsagt
prýðilega) sem yður þykir sæma, og
fel yður á hendur að ráða gjörð eður
smíði hennar í öllu tilliti, líka hvað og
hvörnin á hana skal rita. Peningana bið
eg yður taka hjá kaupmanni Nisson [í
Grafarósi] og vara af þeim því er þarf til
töflunnar og senda mér afganginn ásamt
töflunni með kaupmanns Guðmans
skipum sem ákvörðuð eru hingað til
Hofsóss. Hann hefur lofað mér að flytja
oftnefnda töflu. / Fyrirgefið hæstvirti
herra það ónæði er eg svo þrásamlega
gjöri yður og verið alúðlegast kvaddur
ásamt heiðruðu ættmennum af, / Yðar