Tímarit Máls og menningar - 01.09.2017, Page 28

Þ o r g e i r Tr y g g va s o n
28 TMM 2017 · 3
innan marka bragarháttar og línufjölda. Þá dugar tæpast algengasti hluti
orðasafnsins, heldur verða eldri og sjaldheyrðari orð að vera í vopnabúrinu
líka.
Alls þessa sér stað í þýðingu Hallgríms. Hann gerir hvað þessi atriði varðar
enga tilraun til að slíta sig úr heimi verksins, losa þýðingu sína úr samhengi
sínu. Honum er umhugað um að virða kröfur formsins og vinnur með ríku-
legan orðaforða sinn. Jafnvel svo að þó hann segist hafa ákveðið að „vera ekki
með stuðla“7 þá getur jafn mikill nautnamaður með mál auðvitað ekki alveg
stillt sig, þó ekki sé stuðlasetningin alveg regluleg, eða algild:
Hvað
ef ég nú hefði séð til hans og sagt þér?
Eða heyrt hann – eins og þekkist meðal þrjóta
sem komist hafa yfir eða undir
kvenmannsgrey af sjálfs- eða drusludáðum
og fengið fulla losun, en fá svo ei
yfir því þagað.
4.1.24–28
Hér er Helgi til samanburðar:
En ef ég hefði séð hans svik við yður?
og heyrt hann segja – líkt og lubbar þeir,
sem hafa, fyrir frekar bænir sínar
ellegar dáleik ástfanginnar stúlku,
komið fram vilja sínum, stilla sig
ekki’ um að blaðra.
Það er sem sagt ansi margt sem vinnur gegn gegnumgangandi nútíma-
væðingu textans, ef ekki á að umturna bæði formi og efni verksins. Engu
að síður er víða í þýðingu Hallgríms að finna orðalag sem kippir áheyrand-
anum/lesandanum inn í nútímann. Dæmi um það er reyndar í þessum kafla
hér að ofan, þar sem „dáleikur ástfanginnar stúlku“ hjá Helga verður að
„drusludáðum“ í meðförum Hallgríms. „Voluntary dotage of some mistress“
segir frumtextinn.
Fleiri orð þar sem nútíminn sýnir sig hjá Hallgrími má nefna:
Sjálfsagt einhver frétt
að heiman, eða enn ógotin plott
3.4.143–144
Reddaðu mér eitri, Jagó, strax í nótt.
4.1.200
Stundum er innrás samtímans svo harkaleg og áberandi að ætlunin er líklega
frekar að hafa sérstök áhrif hér og nú en gera textann aðgengilegri. Nefna má
tvö dæmi úr öðru atriði fjórða þáttar.