Þjóðarbúskapurinn - 01.08.1983, Qupperneq 15

13
Tafla 1. Yfirlit nokkurra þjóðhagsstærða 1970-1983.
Spá
1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983
Vísitölur 1970=100
Þjóöarframleiösla á mann.............. 112
Viðskiptakjör......................... 113
Þjóðartekjur á mann .................. 115
Þjóðarútgjöld á mann ................. 125
Einkaneysla á mann................. 115
Samneysla á mann .................. 106
Fjárfesting á mann................. 141
Viðskiptajöfnuður sem hlutfall af
þjóðarframleiðslu; % ................ -7,1
Kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann 113
Breyting frá fyrra ári, %
Þjóðarframleiðsla á mann.............. 11,7
Viðskiptakjör......................... 12,9
Þjóðartekjur á mann ................. 14,7
Þjóðarútgjöld á mann ................ 24,9
Einkaneysla á mann................ 15,2
Samneysla á mann .................. 5,7
Fjárfestingá mann................. 40,7
Kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann 12,8
116 123 126 122 124 130
112 130 117 98 110 119
119 131 131 121 128 138
125 139 153 139 134 147
124 133 141 125 125 134
112 121 126 131 139 139
137 162 177 160 155 171
-2,6 -2,7 -11,0 -11,1 -1,6 -2,5
124 134 143 127 130 146
4,1 6,1 2,1 -3,3 1,6 5,2
-1,0 16,0 -10,0 -16,0 11,9 8,7
3,8 10,0 -0,3 -7,0 5,0 8,1
0,2 11,3 9,9 -9,0 -3,9 9,9
8,0 7,1 5,6 -11,2 0,2 7,1
6,0 7,8 4,7 3,5 6,1 -0,1
-2,6 18,4 9,3 -9,6 -3,4 10,6
10,3 7,7 6,8 -11.2 2,1 12,5
134 138 142 143 138 129
119 108 105 106 104 107
142 141 143 144 139 131
146 148 153 158 159 140
141 142 142 148 149 134
143 146 151 156 158 156
161 159 172 173 165 147
1,4 -0,8 -2,3 -5,0 -10,0 -2,3
158 160 161 171 172 149
2,7 3,4 2,8 0,4 -3,3 -6,8
0,2 -9,2 -3,4 1,0 -1,5 3,0
2,7 -0,7 1,6 0,7 -3,6 -5,4
-1,0 1,7 3,1 3,4 1,0 -12,3
5,1 1,0 -0,1 3,8 0,7 -9.9
3,0 2,5 2,9 3,8 0,8 -1,0
-6,2 -1,6 8,2 0,9 -4,8 -10,9
8,1 1,6 0,6 5,8 0,9 -14,0
Efnahagsaðgerðir í lok maí 1983.
Ríkisstjórnin, sem mynduð var 26. maí 1983, greip þegar í stað til víðtækra
efnahagsráðstafana. Meginþættir þessara ráðstafana voru lækkun á gengi
krónunnar og útgáfa fimm bráðabirgðalaga; um launamál, um ráðstafanir í
sjávarútvegsmálum, um fjármálaráðstafanir til verndar lífskjörum, um frestun á
greiðslum vegna verðtryggðra íbúðalána og um verðlagsmál.
Gengi krónunnar var lækkað um 14,6% gagnvart dollar, en það fól í sér
17,1% hækkun á meðalverði erlends gjaldeyris. Eftir þessa breytingu var
meðalverð erlends gjaldeyris um 108% hærra en að meðaltali árið 1982.
Helstu atriði bráðabirgðalaganna fimm eru eftirfarandi:
1. Öllum ákvæðum um vísitölubindingu launa í lögum og kjarasamningum er
vikið úr gildi um tveggja ára skeið frá 1. júní 1983. Fyrstu áhrif laganna voru,
að 22% verðbótahækkun launa, sem koma átti til framkvæmda 1. júní, tók
ekki gildi. Á hinn bóginn kveða lögin svo á, að laun hækki um 8% 1. júní og
4% 1. október 1983. Lágmarkstekjur fyrir fulla dagvinnu samkvæmt
kjarasamningum ASÍ og BSRB skyldu þó hækka um 10% 1. júní. Frekari
hækkun launa er óheimil á tímabilinu til 31. janúar 1984, hvort sem um hana