Þjóðarbúskapurinn - 01.08.1983, Page 48

46
um þjónustuútgjöld einkaneyslunnar 1982 eru enn af skornum skammti, en
áætlað er að þau hafi aukist um 2-3%.
Vísbendingar um neyslu á fyrri hluta þessa árs sýna umtalsverðan samdrátt
miðað við sama tíma í fyrra, en þá fór neysla verulega vaxandi. Tölur um
verslunarveltu fyrir fyrsta fjórðung ársins benda til nokkurs samdráttar í smásölu
en þó nokkru meiri í heildsölu. Tölur ríkisbókhalds um innheimtu söluskatts
fyrstu sex mánuði ársins sýna 63% aukningu í krónum, en í því felst um 9%
samdráttur að raungildi miðað við breytingu framfærsluvísitölu. Fyrstu sex
mánuði ársins varð bensínsala 3% minni en á sama tíma í fyrra, en sala gasolíu til
húshitunar fyrstu fimm mánuði ársins varð 21% minni en á sama tíma í fyrra.
Sala áfengis og tóbaks fyrri hluta ársins varð 3% minni en árið áður.
Innflutningur neysluvöru hefur ennfremur dregist mikið saman. Þannig var
innflutningur fólksbíla helmingi minni en í fyrra og mjög hefur dregið úr
innflutningi heimilistækja. Fyrstu sex mánuði ársins var verðmæti neysluvöru-
innflutnings 60% meira en í fyrra, en meðalverð néysluvöruinnflutnings í
krónum er talið hafa verið 97% hærra en í fyrra. Neysluvöruinnflutningurinn
hefur því dregist saman um 19% að raungildi fyrstu sex mánuði ársins.
Sem fyrr segir er óvenju erfitt að spá um þróun kaupmáttar tekna á þessu ári
og sama máli gegnir um það, hvaða áhrif kaupmáttarbreytingin hafi á útgjöld til
einkaneyslu. Með hliðsjón af því, sem fyrir liggur um útgjaldaþróun það sem af
er árinu og á grundvelli fyrri reynslu um samhengi ráðstöfunartekna og
einkaneyslu, virðist ekki líklegt, að sá afturkippur í kaupmætti ráðstöfunartekna
einstaklinga, sem hér er spáð, eða 13% í heild, komi að fullu fram í einkaneyslu
á árinu. Áhrifanna gætir með verulegum töfum, auk þess sem fleiri þættir ráða
hér nokkru. Því er nú spáð 9% samdrætti einkaneyslu í heild, eða 10% á mann.
Áhersla skal á það lögð, að þessi spá er enn nokkuð óviss. Fá dæmi er við að
styðjast um áhrifin af svo miklum rauntekjumissi, sem ætlað er að verði á árinu.
Hér er því að nokkru um ágiskun að ræða. Samkvæmt henni verður einkaneysla
á mann árið 1983 svipuð og árið 1977.
Samneysla.
Fullkomið uppgjör samneyslu árið 1982 er ekki fyrir hendi, en í fyrsta uppgjöri
þjóðhagsreikninga er reiknað með, að samneysla hafi aukist um 2%. Fyrir árið
1983 hefur á grundvelli fjárlaga og fjárhagsáætlana stærstu sveitarfélaganna
verið gert ráð fyrir því, að samneyslan verði svipuð að raungildi og í fyrra. Þessi
spá er óbreytt.
Fjármunamyndun.
Samkvæmt bráðabirgðatölum er fjármunamyndunin árið 1982 nú talin hafa
orðið 3'/2% minni en árið áður, en í spám á fyrri hluta ársins hafði verið gert ráð
fyrir 6% samdrætti. Fjármunamyndun atvinnuveganna dróst saman um 3,5%,
en spáð hafði verið helmingi meiri samdrætti. Mestu munaði, að fjárfesting í