Milli mála - 2018, Page 105

MARION LERNER
Milli mála 10/2018 105
háu væntingum sem við gerum til slíkra skáldverka“.55 Þótt gagn-
rýni Poestions sé að hluta til skiljanleg, spyr athugull lesandi sig
engu að síður af hverju hann hafi þá lagt það á sig að þýða þessa
tilteknu bók á þýsku. Poestion svarar þeirri spurningu sjálfur. Hann
telur skáldsöguna einmitt henta til þess „að kynna íslenskar bók-
menntir fyrir utan afmarkað upprunasvæði þeirra“.56 Drifkrafturinn
er því frekar löngun til að kynna íslenskar bókmenntir almennt en
áhugi á þessu tiltekna verki. Að lokum segir Poestion:
Gamli fornsagnastíllinn sem þessar frásagnir eru í að mestu leyti, sögu-
sviðið og framsetningin á aðstæðum í átthögunum, sem í þeim er að finna,
ljá þeim sérkennilegt seiðmagn […] Í þessum skáldsögum og frásögnum
kynnumst við íbúum Íslands, siðum þeirra og venjum betur en í nokk-
urri vandaðri landlýsingu sem við fengjum frá innfæddum eða erlendum
ferðalöngum.57
Hvatinn að þýðingarstörfum fræðimannsins er augljóslega þjóð-
eða landfræðilegur áhugi. Hann vill fyrst og fremst kynna land og
þjóð; bókmenntaverkið sjálft skipar þar óæðri sess. Titilsíðurnar
sem ræddar voru hér að ofan gáfu þegar vísbendingar í þessa átt. Í
ljósi þess að Poestion var líka höfundur mikilvægrar landlýsingar
kemur þetta sjónarhorn í raun ekki á óvart, og svipaðar röksemda-
færslur er víða að finna í skrifum hans. Í formálanum að safnritinu
Eislandblüten bendir hann svo á allt að því hagnýtt notagildi bóka
sinna. Hann segist þar líta á þær sem undirbúningslestur fyrir
Íslandsfara, sem vilji kynnast „anda hinnar íslensku þjóðar“.58 Við
lestur ferðabókmennta frá þessum tíma kemur í ljós að þær virðast
í raun hafa þjónað þessum tilgangi. Þannig er í Íslandsferðabók Inu
von Grumbkow frá 1909, Ísafold. Reisebilder aus Island, oft gripið
niður í ljóðaþýðingar Poestions og sú tilfinning vakin að ferða-
55 Jüngling und Mädchen, 1883, bls. 8.
56 Jüngling und Mädchen, 1900, bls. 8.
57 „Der alte Sagastil, in dem diese Erzählungen zumeist geschrieben sind, sowie das heimische Lokal
und die Schilderung der heimischen Verhältnisse, die man darin findet, verleihen denselben einen
eigentümlichen Reiz […] Wir lernen in diesen Novellen und Geschichten die Bewohner Islands
mit ihren Sitten und Gebräuchen besser kennen als in jeder sorgfältigen Beschreibung des Landes,
welche uns von Eingeborenen oder fremden Reisenden geliefert werden.“ – Sama rit.
58 Poestion, Eislandblüten, 1904, bls. VII.