Milli mála - 2020, Side 173

Milli mála 12/2020 173
ÞORGERÐUR ANNA BJÖRNSDÓTTIR

10.33112/millimala.12.6
unnar í Yanzhou-borg í Shandong-héraði 1931. Bókin fékk titilinn
Tongzi yuxian ji《童子遇险记》18 sem þýða mætti sem „Svaðilfarir
ungra drengja“ og inniheldur tvo hluta af bókunum Nonni og Manni
og Sólskinsdagar.19 Ný kínversk þýðing20 var unnin af Hu Duan (胡
端) og gefin út 1937 af bókaútgáfu hins kaþólska Zhendan-háskóla í
Shanghai í sambandi við heimsókn Nonna til Japans og Kína.21 Há-
skólinn var starfræktur af jesúítum sem áttu starfsstöðvar víða í Kína
og fleiri löndum Asíu. Á forsíðu seinni þýðingarinnar er sérstaklega
tilgreint að bókin sé gefin út með leyfi Auguste Haouissée (á kín-
versku titlaður Hui zhujiao 惠主教) er gegndi hlutverki umsjónar-
manns páfa (lat. vicarius apostolicus) og var síðar vígður biskup Shang-
hai.
Nonni hélt í langferð til Japans vorið 1937 og dvaldist þar í boði
jesúíta í eitt ár. Á meðan á dvöl hans stóð hélt hann fjölmarga fyrir-
lestra og hitti sér til mikillar ánægju íslenskumælandi Japani á meðal
fræðimanna. Á heimleiðinni kom hann í stutta heimsókn til Shang-
hai, hersetinnar, en einmitt á þessum tíma voru Japanir að leggja
undir sig landsvæði og borgir víða í Kína. Nonni var hugfanginn
gestur í Japan og virðist aðeins hafa séð fegraða mynd þarlendra fjöl-
miðla af stríðinu.22 Af bréfa- og dagbókarskrifum hans frá þessum
tíma má sjá að hann studdi málstað Japana á þeim forsendum að
stækkandi þjóðina vantaði aukið landrými. Nonni sökkti sér niður í
áróðursrit Japana um stríðið í Kína og varð vitni að skrúðgöngum
prúðbúinna skólabarna í tilefni af yfirtöku Japana á borginni Nanjing,
einum stærsta stríðsglæp Japana í Kína. Ekkert bendir þó til þess að
Nonni hafi vitað af þeim ódæðisverkum sem þar voru framin.23
Annar Íslendingur virðist upplifa stríðshættuna skýrar. Oddný
Erlendsdóttir Sen bjó um árabil með eiginmanni sínum Kwei Ting
18 Jón Sveinsson, Tongzi yuxianji 《童子遇险记》, þýð. ógetið, Yanzhou: Tianzhutang yinshuguan
(天主堂印書館), 1931.
19 Nokkur eintök bókarinnar eru varðveitt á Landsbókasafni, undir titlinum Tongzi yuxianji.
20 Jón Sveinsson, Yi 《憶》, þýð. Hou Tuan, Shanghai: Zhendan daxue (震旦大学), 1937.
21 Í seinni þýðingu Récits Islandais er aðeins að finna söguna Nonni og Manni. Kínverskur titill bókar-
innar er Yi 《憶》sem mætti þýða sem Minningar. Nafn þýðandans er í eldri umritun en væri nú
umritað Hu Duan. Bókin er varðveitt á Landsbókasafni undir titlinum Yi; Récits Islandais: Nonni
et Manni.
22 Kristín Ingvarsdóttir, „Frá Sóleyjum“, Skírnir, vor 2017, bls. 80–114, hér bls. 96–99.
23 Gunnar F. Guðmundsson, Pater Jón Sveinsson: Nonni, Reykjavík: Opna 2012, bls. 397–398 og 402.