Milli mála - 2020, Blaðsíða 179
Milli mála 12/2020 179
ÞORGERÐUR ANNA BJÖRNSDÓTTIR
10.33112/millimala.12.6
Námsmaðurinn Skúli Magnússon sneri heim frá Kína 1961 eftir
fjögurra ára dvöl í Beijing. Tvær þýðingar hans á sögum eftir Lao She
(老舍)59 eru birtar í Eimreiðinni 1962 og í Tímariti Máls og menningar
1964. Skúli þýddi jafnframt valda kafla úr Zhuangzi《莊子》,60 einu
þekktasta riti daóista, og var það gefið út af Menningarsjóði í Reykja-
vík 1969 undir titlinum Vegurinn og dygðin. Þetta er eina íslenska
þýðingin sem unnin hefur verið úr Zhuangzi og sennilega fyrsta
bókin sem þýdd er beint úr kínversku. Þýðing heimspekiritsins er
ákveðin undantekning frá þeim kínversku raunsæis- og byltingar-
bókmenntum sem annars komu út á þessu tímabili.
Önnur lítil undantekning er kínversk myndasaga sem Ólafur
Ólafsson Kínatrúboði þýddi og birt var mánaðarlega í hlutum í
kristilega barnablaðinu Ljósberanum61 1952–1953 og kom síðan út á
bókarformi undir titlinum Ging Lin.62 Myndasagan fjallar um kynni
fátækrar bátafjölskyldu af kristniboða og kraftaverkalækningum.
Eins og Skúli var Ólafur vel kínverskumælandi eftir samtals fjórtán
ára starfsdvöl í Kína.
Nokkuð var birt af kínverskum smásögum í íslenskum tíma-
ritum jafnaðarmanna. Að minnsta kosti ein þeirra var þýdd úr
esperantó og birt í pólitíska kvennaritinu Melkorku63 í nóvember 1955
í þýðingu Kristófers Grímssonar. Þóra Vigfúsdóttir þýddi kínverskt
ævintýri sem birt var í desemberblaði Melkorku64 1959 og í sama tölu-
blaði birtust einnig þýðingar Halldóru B. Björnsson á nokkrum forn-
ljóðum úr Shijing (詩經). Lítið var um þýðingar á kvenkyns höf-
undum á þessu tímabili en þó kom sagan Brennandi æska《青春之
歌》65 eftir Yang Mo (杨沫) í þýðingu Þóru Vigfúsdóttur út hjá
Heimskringlu 1966. Þetta er dæmigerð byltingarsaga um ungt fólk
sem brennur af ástríðu í baráttu fyrir breyttu samfélagi.
59 Lao She, „Nágrannarnir“《邻居们》, Skúli Magnússon, Eimreiðin 3. hefti 1962, bls. 237–248. Lao
She, „Hálfmáninn“《月芽儿》, Skúli Magnússon, Tímarit Máls og menningar 4. tbl. 1964, bls.
361–385.
60 Höf. óþekktur, Vegurinn og dygðin《莊子》, Skúli Magnússon, Reykjavík: Menningarsjóður, 1969.
61 Höf. óþekktur, „Ging Lin“ (fyrsti hluti), Ólafur Ólafsson, Ljósberinn 7. tbl. 1952, bls. 85.
62 Höf. óþekktur, Ging Lin: myndasaga frá Kína, Ólafur Ólafsson, Reykjavík: Lilja, 1953.
63 Cin Gau-jang, „Það barst með blænum“, Kristófer Grímsson, Melkorka 3. tbl. 1955, bls. 86–90.
(Ath. að nafn höfundar er í esperantó-umritun, væri mögulega Jin Gaoyang eða Qin Gaoyang í
pinyin-umritun.)
64 Höf. óþekktur, „Áklæðið fagra“, Þóra Vigfúsdóttir, Melkorka 3. tbl. 1959, bls. 89–92.
65 Yang Mo, Brennandi æska, Þóra Vigfúsdóttir, Reykjavík: Heimskringla, 1966.