Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2012, Qupperneq 59

Halldór Halldórsson
Islenski Bing & Gröndahl
plattinn frá Seyðisfirði
Á árunum 1928-30 voru gefnir út íslenskir plattar hjá B&G,
var einn af þeim frá Seyðisfirði og hér segir af honum
Fyrir um aldarijórðung var ég í heimsókn
hjá aldraðri föðursystur minni, Ingileif
Gísladóttur (1902-1989), en hún var
ekkja eftir Kolbein Sigurðsson (1892-1973)
togaraskipstjóra hjá Kveldúlfi. Mér varð star-
sýnt á tvo jólaplatta sem héngu upp á vegg hjá
henni en annar var af Dómkirkjunni í Reykja-
vík séð frá Austurvelli en hinn sýndi níu (einn
og átta) jólasveina koma niður fjallshlíð. Það
riljaðist upp fyrir mér að ég hafði séð plattana
um 15 árum íyrr í búðarglugga í Austurstræti
í Reykjavík. Þegar frænka mín tók eftir því
hvað mér varð starsýnt á plattana spurði hún
mig af hverju ég væri að horfa svona á þá. Ég
sagði henni að ég væri viss um að Dómkirkjan
ætti ekki plattann af kirkjunni. „Ef þig langar
að gefa Dómkirkjunni þessa platta þá mátt þú
eiga þá“, voru viðbrögð frænku minnar. Ég lét
ekki segja mér það tvisvar og það reyndist rétt
hjá mér að Dómkirkjan átti ekki þessa platta.
Ég bað þá hjá Dómkirkjunni um að líta svo á
að frænka mín hefði gefið kirkjunni plattana.
Plattarnir eru ekkert annað en íslensk
útgáfa af hinum heimsfrægu dönsku jóla-
plöttum Bing & Gröndahl. Neðst á þeim
stendur JÓLAKVELD upp á íslensku og
síðan ártölin 1928, 1929 og 1930. En platt-
amir á veggnum hjá frænku minni vom bara
tveir og var Dómkirkjuplattinn með ártalið
1928 en jólasveinaplattinn 1930. Þegar ég
spurði frænku mína um 1929 plattann sagði
hún að svalarhurðin hefði einu sinn fokið
upp og brotið hann í þúsund mola. Hefði
hann verið af e.s. Gullfossi á ytri höfninni
með Esjuna í baksýn. Ég fór nú að athuga
með að reyna að fá þennan platta og talaði
við forngripasala en þeir höfðu hann ekki og
könnuðust lítið við hann. Mér datt þá í hug
að tala við þá hjá Eimskipafélaginu og þeir
áttu hann. Fékk ég að taka mynd af honum
og setti auglýsingu í Mbl. og var heppinn því
ein kona hringdi og seldi mér plattann sem ég
kom til Dómkirkjunnar. Þeir eru nú allir þrír
til sýnis í Safnaðarheimili Dómkirkjunnar á
horni Lækjargötu og Vonarstrætis.
Þegar Dómkirkjan eignaðist plattana
var séra Þórir Stephensen enn prestur við
kirkjuna og hafði verið það frá 1973. Hann
57