Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2012, Page 89

Seley við Reyðarfjörð
Seley horft í SSV. Skrúður og annes á Suðurfjörðum. Ljósm. Mats Wibe Lund.
Ijóshæð hans 27 m yfír sjó og sjónarlengd 8
sjómílur. Hönnuður vitans var Axel Sveins-
son verkfræðingur. I honum er radarsvari og
tenging við sjálfvirka veðurathugunarstöð í
mastri á Stórás litlu austar. Agætt útsýni fæst
úr vitanum yfír eyjuna og innan við inngang-
inn hafa ýmsir sem komið hafa í vitann skráð
nöfn sín. Fyrstu hugmyndir um Seleyjarvita
komu fram í blaðinu Austra á Seyðisfírði
1893. Danska vitamálastofnunin gerði um
aldamótin 1900 tilögu um steinsteyptan ljós-
og hljóðvita í Seley, en ekkert varð úr fram-
kvæmdum. Aform um að reisa vita í Seley eru
nefnd í frumvarpi til laga um vitabyggingar
sem sjávarútvegsneftid Alþingis lagði fram
1917 að frumkvæði Thorvalds Krabbe. Var
Seleyjarviti þar í hópi 21 „stærri vita“ sem
gerð var tillaga um auk 28 „smærri vita“,
en jafnframt er þar lagt til að sett verði upp
þokulúðursstöð í eynni.4 Þetta metnaðarfulla
frumvarp náði ekki fram að ganga. I mars
1956 lagði ráðgefandi vitanefnd skv. lögum
nr. 43/1933 til byggingu vita á Krossanesi en
þá brugðust við 36 formenn á bátum eystra
og hvöttu til að vitinn yrði byggður í Seley
og var við því orðið. Byggingarefni var allt
flutt frá Eskifírði út í Seley með vitaskipinu
Hermóði og það dregið með spili í sleðum á
sliskju upp að vitastæðinu. Var vitinn steyptur
upp á 1 /i mánuði sumarið 1956.5
Jarðfræði Seleyjar
Engar sértækar rannsóknir hafa farið firam
á jarðfræði Seleyjar svo vitað sé en þó ber
tveimur heimildum saman um að berg í eynni
sé basískt innskot úr grófkomóttu díabasi,
hliðstætt því sem er t.d. að fínna í Hólma-
borgum milli Eskitjarðar og Reyðarljarðar.
Þannig sé í eynni ekki um að ræða eiginleg
hraunlög heldur berg sem troðist hefur inn
á milli jarðlaga sem fyrir vom, líklega langt
undir þáverandi yfírborði. Leó Kristjánsson
jarðfræðingur sem hefur bjargað ýmsum
gögnum breska jarðfræðingsins George P.
L. Walkers firá glötun, þar á meðal bréfa-
skriftum hans við íslenska starfsbræður og
afrit af vinnukortum, sendi mér sýnishorn
sem snerta Seley. Af þeim má ráða að Walker
4 Tímaritið Ægir, 10. árg. 1917, 8. tbl. s. 119-121.
Guðmundur Bemódusson, Guðmundur L. Hafsteinsson og
Kristján Sveinsson. Vitar á íslandi, s. 110.
87