Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2012, Page 110

Múlaþing
Asmundur Helgason frá Bjargi (1872-1948). Eigandi
myndar: Ljósmyndasajh Austurlands.
sEyjaskerssund sunnan Seleyjar. Hafí faðir
hans, Stefán Guðnason bóndi á Karlskála,
komið á vettvang á vélbáti sínum, náð að
koma taug milli skipsins og Seleyjar og tókst
skipverjum þannig að spila togarann út af
skerinu. Hélt skipið síðan til hafs.44
Saga Seleyjar geymir líka frásagnir af
dirfsku og hetjudáðum þegar um líf og dauða
var að tefla. Dæmi um það er ferð íjögurra
manna af Utsveit síðla á góu 1902 á „séktu“
út í Seley til að safna ís í kofa, sem þeir áttu
þar, til nota á komandi vertíð. Er þeir hugðust
halda til lands að verki loknu brast á norð-
austan hvassviðri og fylgdi hafís sem lokaði
fyrir siglingu í land. Hímdu þeir í eynni vikum
saman og voru orðnir matarlausir um sumar-
mál er þeir ákváðu að freista landgöngu yfir
íshrönglið í Krossanes með bátinn í eftir-
dragi. Lentu þeir með norðurfalli á ísnum
44 Guðmundur Stefánsson frá Karlskála. Símtal 12. febr. 2012.
norður á móts við Gerpi en náðu loks landi
á Krossanesi eftir 17 tíma hvíldarlaust strit
með bátinn heilan og héldu daginn eftir inn
sveitina.
Geir Hólm segir ótrúlegt hvað lítið hafí
verið um slys í og við Seley á þeim tíma
sem frásögn Asmundar á Bjargi spannar og
í sjóslysasögu SVFI er ekki að finna neina
frásögn af slysförum við Seley. Er óhætt að
taka undir þetta jafn örðugar aðstæður og eru
til lendingar í eynni og ekki síður vegna þess
hversu svallsamt var hjá vermönnum fyrr á
tíð sem drukku ómælt áfengi þótt aðfenginn
kostur væri annars heldur rýr. Um þetta má
lesa skrautlegar lýsingar í frásögn Ásmundar.45
Hinsvegar var þar að jafnaði önnur og hollari
dægrastytting á dagskrá í landlegum og margt
til gamans gert í verstöð þar sem 40-60 menn
á besta aldri voru samankomnir.
Um Seleyinga orti Páll Ólafsson skáld
eftirfarandi í kunningjabréfi:46
Skrúðurinn er sælu sjón að sigla kringum,
og margt er sagt af Seleyingum.
Að þeir séu að sér best í Andrarímum
og boli mest í bændaglímum.
Sumir eru sagðir nokkuð sopafengnir,
en gestrisnir og góðir dregir.
Mikilvæg verstöð fyrir Reyðfirðinga
Óhætt er að fullyrða að Seley sem verstöð
hafí um aldir verið mikilvæg fyrir efnahag
fjölda heimila við Reyðarijörð og nágrenni.
Þótt Hólmaprestur hefði mesta gagnsemd
af útgerð þar fengu bændur við fjörðinn að
heita mátti endurgjaldslaust að koma mönnum
þar í skipsrúm. Um þetta segir Ásmundur á
Bjargi:47
45 Ásmundur Helgason frá Bjargi. Á sjó og landi, s. 199-200,202,
220.
46 Vísan birtist í bók Ásmundar Helgasonar, Á sjó og landi, s. 198.
47 Ásmundur Helgason. A sjó og landi, s. 209-211.
108