Bibliotheca Arnamagnæana - 01.12.1957, Blaðsíða 163
161
dei døma på årsakssetningar med pvi at, som er medtekne i tabellen s. 159,
merkn. 3, hovudsetningar. (pin at som innleier undersetning etter pre-
posisjon, finst i M 6212"13, K 2329, 2423-24’25~26.) Men også i mange
andre høve kan ein finna „konjunktiv paratakse1'7 8, med di jamstelte hov-
udsetningar er ihopknytte ved serlege adverbiale tilknytingsord. I sogestil
har vi t. d. sers ofte tilknyting ved tidsord som nu, på, eptir pat. Sereige
for sogestilen er vidare asyndetisk tilknyting gjennom „konnektiv inver-
sjon"8, som er brukt i båe gjerder av B, t. d. M: var hann 214, ganga
peir 3610, reikar (Pfcigr 495; K: er hann 431, gengr Oddr 2724. Ei
onnor form for asyndetisk jamstelling er den oppattakinga av utsegnsverb
som vi av og til finn døme på. Såleis i M-t: Oddr segir----sagdisk 104> 6.
Denne konstruksjonsmåten finst og hjå Snorri. Det same gjeld om opp-
rading av predikatsverb gjennom einfelt jamstellande asyndese. Dette er
eit litterær-artistisk drag som vi finn att i M-t av B, men der slik at siste
lekken er tilknytt ved bindeord liksom i moderne stil; såleis Ofeigr karl
gengr-----kemr------ok spyrr 324> 5> 6, peir råda---ganga------ok hyggja
376, 8, 9_ i framstelling av eit snøgt hendingslaup kan asyndetisk opprad-
ing av isolerte setningar tena til å gjeva stilistisk uttrykk for fart og
spaning (jfr. s. 199)9.
Anakolutiske periodar.
M-t. Fleire stader finst setningar som får betre meining om ein set inn
eller stryk ord. Jfr. s. 119. Alt dette er berre å sjå på som avskrivarslurv.
Perioden vert vanleg velbygd ved småe rettingar. Det finst rett nok døme
på at sjølve periodestrukturen er uklår eller ulogisk. Det sikraste er vel
einn hlut pykkir mgnnum at skorta, at eigi sé råd hans med allri sæmd,
at hann er madr godordslauss 813~15. Det fyrste at her er sikkert adverb.
Den andre setninga tykkjest verta meir logisk om ein stryk eigi. Men det
er mogeleg at vi også her har å gjera med avskrivarslurv (jfr. det over-
skytande eigi i M-t 596, 622).
I det store og heile ser det ut til at den opphavlege M-g har vori vel-
bygd alle stader når det gjeld periodekonstruksjonar.
K-t. Sume stader finst anakolutisk oppbygde periodar. Etter bidr hann
gera annathvårt, rétta fram hpndina ok selja honum godord sitt 1628~29
skulle ein venta hitt alternativet nemnt. Etter miklu er pat fargat meir
1 Seip: Edda V 11.
8 K. Liestøl: Maal og Minne 1910 s. 22.
* Seip: Edda V 11-12; N. Svanberg: Svensk stilistik s. 103; A. C.Bouman: Ob-
servations s. 18, 57-58.
11 Bibliotheca Arnamagnæana, XVIII