Úrval - 01.04.1955, Síða 28

26
ÚRVAL
nákvæm ártöl sögulegra merkis-
atburða? Er ekki nægilegt að
geta tímasett atburðina innan
tiltekinna sögutímabila og í sam-
hengi við aðra atburði? Stund-
um virðist sem sumir leggi meiri
áherzlu á að læra tvær seinni
tölur sögulegs ártals, en tvær
þær fyrri, sem marka öldina.
Það er greinlegur munur á sögu-
legri yfirsýn hjá þeim sem seg-
ir: „Franksa byltingin — já,
hún var eitthvað með árinu
89“, og hinum sem ,,aðeins“ veit,
að byltingin var í lok 18. aldar.
Það er mikill sannleikur fólginn
í orðunum: menning er það, sem
eftir verður, þegar gleymt er
allt það, sem maður hefur lært.
Það, sem eftir situr sem árang-
ur margra ára náms, er oft yfir-
sýn og skilningur samfara þekk-
ingu á því, hvar finna megi upp-
lýsingar um einstök atriði.
Það er kannski dálítið ill-
kvittnislegt að segja, að minnis-
tæknin eigi rétt á sér þegar mað-
ur vill læra gagnslaust minnis-
efni. Flest okkar hafa þrátt fyr-
ir allt nokkra þörf fyrir að setja
ýmiskonar smáatriði á minnið,
og þá getur minnistæknin orðið
að liði, ef reglurnar eru ekki
of langsóttar. En þegar um er
ræða að afla sér þekkingar í
merkingunni skilningur og yfir-
sýn, þá stoða engar reglur.
Námfýsi, lifandi tök á efninu,
skilningur og innlifun í hið
dýpra samhengi þess eru horn-
steinar skynsamlegrar, árang-
ursríkrar námstilhögunar.
Það kann að hljóma sem þver-
sögn, en fyrir marga menn er
vandinn ekki fyrst og fremst
sá að muna, heldur að gleyma.
Stjórnandinn, skipuleggjarinn
verður oft að geta litið burt frá
smáatriðunum til að fá heildar-
yfirsýn yfir verkefni sitt. Smá-
smygillinn er of smámunasam-
ur til að geta talizt hagsýnn.
I daglegu lífi er háttalag hans
oft það, sem menn frá hagnýtu
sjónarmiði myndu kalla óskyn-
samlegt.
Margir sálfræðingar álíta, að
hæfileikinn til að einhæfa (ab-
strahera) sé mikilvægasti þátt-
ur skynseminnar, og „abstra-
here“ þýðir einmitt að draga
burtu eða fjarlægja. I þessu
sambandi smámunina, að geta
greint á milli aukaatriða og að-
alatriða. Það má líka segja, að
einkenni á greindum manni sé,
að hann kunni að muna það sem
muna þarf og gleyma því, sem
gleyma þarf á réttum tíma.
1 dag hefur hjartað í mér slegið 103.000 slög, ég hef dregið
23.000 sinnum andann, sagt 4.800 orð, hreyft 750 vöðva og blóðið
í mér hefur á hringrás sinni farið 80.000 km. Og nú er ég
þreyttur. — Bob Hope.