Úrval - 01.04.1955, Blaðsíða 25

Úrval - 01.04.1955, Blaðsíða 25
ER HÆGT AÐ BÆTA MINNIÐ? 23 þakka einhverri sérstakri náðar- gáfu eða hvort þau eru árangur sérstakra aðferða, sem allir menn geti lært að nota með góð- um árangri. Er hægt að bæta minnið? Er til „minnishæfi- leiki“, sem hægt er að þjálfa á sama hátt og vöðva, sem stækka og styrkjast við notkun? Eða er hér aðeins um ræða, að menn tileinki sér sérstakar aðferðir? Hvað er minni? Við skulum athuga síðustu spurninguna fyrst. I daglegu tali tölum við um sérstaka sálræna eiginleika: eftirtekt, hugsun, minni o. s. frv., eins og um sé að ræða skýrt afmarkaðar, sál- rænar einingar. Þetta orðalag er villandi, því að það eru ekki til sjálfstæð, sálræn svið, sem eru hvart öðru óháð. Þetta verður kannski bezt skýrt með dæmi: Það er talað um „gang klukk- unnar“, eins og það sé sér- stakur eiginleiki hennar. En hefur klukkan „gang“ þegar hún stendur? Ef við viljum orða þetta rétt, getum við í rauninni aðeins sagt, að annað hvort gangi úrið eða það gangi ekki, og á sama hátt getum við sagt, að maðurinn hugsi, muni, finni til o. s. frv. Það, sem við köllum minni, samanstendur af mörgum sál- rænum athöfnum, sem verða fyrir margvíslegum áhrifum. Hæfileikinn til að muna, er ekki óbreytanlegur. Maður man bet- ur þegar maður hefur áhuga á efninu, er vel fyrirkallaður og eftirtektarsamur, heldur en þeg- ar maður er áhugalaus, þreyttur og hugurinn á reiki. Sumir muna vel það sem þeir heyra, aðrir muna betur það sem þeir sjá. Hugtakinu minni má skipta í þrjú stig: viðtöku — geymslu — og endurgjöf. Minnið er að- eins hægt að mæla af endur- gjöfinni. Tiltölulega einföld teg- und minnis er það, sem sálfræð- ingar kalla „hreint minni“. Það er hægt að rannsaka með því að prófa hve langa talnaröð mað- ur getur munað eftir að hafa lesið hana eða heyrt hana einu sinni. Menn vita, að þessi teg- und minnis þroskast á barns- aldri og er tiltölulega stöðug hjá fullorðnum. Þriggja ára barn man að jafnaði þriggja stafa tölu, ellefu ára barn sex stafa tölu, og fullorðnir 7—8 eða fleiri. 1 Þið getið sjálf prófað þetta minni ykkar með því að lesa einu sinni eftirfarandi tölur — eða láta aðra lesa þær fyrir ykkur hægt og skýrt — án þess að þið endurtakið tölurnar á meðan á lestrinum stendur. Því næst segið þið tölurnar án þess að líta á þær og athugið á eftir hvort þið hafið nefnt þær rétt: 49271 63589 511736 209481 1732689 3856147 51046027 84923751 725862547 430792156 Það hefur sýnt sig, að spenni- vídd hins hreina minnis er lítið eða ekkert hægt að auka með
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.