Úrval - 01.04.1968, Page 29

SKYTTURNAR
27
stofum hertogans af Orleans.
Dumas hafði mikinn þykkan hár-
lubba og þykkar útstæðar varir,
arf frá ömmu hans frá Haiti, og
hann var ákaflega fráfróður, en
vinur hans einn hjálpaði honum
til mennta og Dumas fékk brátt
mikla löngun til skrifta. Þeir tveir
unnu síðan saman að samningu
nokkurra revía sem allar tókust
heldur illa, og það var ekki fyrr
en Dumas var orðinn tuttugu og
sjö ára að honum heppnaðist við
fyrsta meiri háttar verk sitt, sem
var sögulegur harmleikur. Stíllinn
var rómantískur og bókin aflaði
Dumas nokkurra vinsælda. En
frægðin var á næsta leyti við hann,
og árið 1829 birtist leikur hans
„Henry 3. og ljónið“, sem fékk
honum viðurkenningar undir eins.
Um það leyti fór Dumas að taka á
sig þá mynd sem heimurinn kann-
ast bezt við: hann elskaði lífið, var
eyðslusamur, fjörugur náungi og
hjartahlýr. Nú var hann orðinn
þekktur og hljóp þá strax til og
útvegaði sér nauðsynlegustu hluti
eins og einglyrni, skrautlegan
jakka, vagnhest, þjón og íburðar-
mikla íbúð. Hann fylltist barns-
legri gleði yfir velgengni sinni.
Hann talaði án afláts, reytti af sér
brandara og brosti framan í hvern
sem var, jafnt vini sem óvini. Nú
var farin að brjótast í honum sú
mikla sköpunargáfa, sem síðar kom
fólki til þess að kalla hann Ljónið
frá París. Allur hinn siðmenntaði
heimur las verk Papa Dumasar en
einhver hrifnasti lesandinn var
hann sjálfur, eins og hann játaði.
Frá árinu 1830 og þar til hann dó,
sjötugur að aldri, tókst Dumasi að
skrifa svo mikið, lifa svo íburðar-
miklu lífi og halda svo stöðugum
víðtækum vinsældum, að fá eða
engin dæmi önnur eru til. Öllum
þótti vænt um hann, nema fáeinum
mönnum eins og þeim Hugo, de
Musset og Balzac, sem allt að því
hötuðu hann vegna þess hve vin-
sælli hann var þeim. Fólk tók jafn-
vel sjálfsáliti Dumasar með jafn-
aðargeði sökum þess hve barnslegt
það var. Hann elskaði ævintýri og
spennu og bauð við hinum þung-
lamalegu rómantísku verkum sem
þá höfðu verið nokkuð lesin um
hríð. Lífsskoðun hans var þannig
vaxin að hann varð alla ævi aðeins
stór drengur, og þetta kom vel í
ljós í Skyttunum, sem hann skrif-
aði með eldingarhraða að áliðnu ári
1843 og birtist sem framhaldssaga
snemma árs 1844. Bókin öðlaðist
undir eins svo geysilegar vinsæld-
ir, að Dumas sjálfur varð sem
steini lostinn, því að í henni er
ekki að finna neina dýpt í hugsun
eða neina tilraun til þess að kryfja
nokkur æðri rök eða nostra við
stíl. Bókin er aðeins heilmikill
hrærigrautur sagnfræði og frásagn-
arlistar, með hraðri atburðarás og
skrifuð til þess eins að skemmta
fólki og alveg laus við allt bragð
af bókmenntalegu meistaraverki.
Nú hafa menn reynt ýmislegt til
að finna að aðferðum Dumasar.
Eitt var það t.d. að hann var ekki
einn um skriftirnar — hafði oft
aðra sér til aðstoðar. Sá helzti
þeirra var Auguste Maquet, en
hann var ungur höfundur og fræði-
maður og gerði mikið til þess að