Úrval - 01.09.1970, Side 42
40
ÚRVAL
Það kveður við lúðurhljómur. Leik-
arnir byrja.
Fyrstu sýningaratriðin voru oft tóm
látalæti. Var þá barizt með trévopn-
um eða vopnum, sem voru vafin, svo
að þau væru ekki banvæn. En aðal-
bardagarnir voru engin látalæti. Há-
vaðinn óx, eftir því sem viðureignin
varð trylltari, þangað til hinir öskr-
andi áhorfendur og vopnabrakið
drekktu tónum hljómsveitarinnar,
lúðrum, flautum og vatnsorgeli.
Þegar einhver særðist eða féll,
hrópaði lýðurinn „Habet!“ „Hann
hefur fengið nóg!“ Ef hinn sigraði
hafði nógan styrk, lyfti hann vinstri
handlegg sínum og baðst vægðar.
Ahorfendur gáfu honum grið með
því að reka þumalfingurinn upp í
ioftið og veifa vasaklútum og hrópa
,Mitte“ (Sendið hann burt!) En
áhorfendur neituðu honum um alla
rniskunn með því að láta þumal-
fingurinn vísa niður og hrópa „Jug-
ida“ (Hreptu). Sigurvegarinn hljóp
svo fram til þess að móttaka pálma-
viðargrein og silfurföt, barmafull af
gulli og gimsteinum, á meðan hópur
þræia rakaði sandi yfir blóðblettina
og annar hópur greip um líkið með
járnkrókum og dró það út í gegnum
.
Þessar þúsundir rnanna og
dýra, sern leiddar voru til
slátrunar í Colosseurn, hafa
hrópað á hefnd allt frá dög-
um Titusar. Og að lokum
var, sem hrópum þeixrra
væri svarað . . .
v_______________________________y
Dauðahliðið. Blásið var í lúðra að
nýiu. Síðan hófst næsta einvígi.
Það er ástæðulaust að vorkenna
þessum atvinnuskylmingamönnum.
Sigurvegararnir fengu ríkuleg verð-
laun. Það var dekrað við þá, og þeir
voru dýrkaðir miklu meira en leik-
arar og íþróttagarpar nútímans.
Myndir þeirra skreyttu vasa og leir-
ker. Lióðskáldin ortu lofsöngva um
þá. Ættgöfugar konur lögðu þá í
einelti. Þar að auki var hið liúfa líf,
sem þeir lifðu, ekki alltaf stutt. Lífi
hinna sigruðu var oft þyrmt. Marg-
ur skylmingamaður lifði af hvert
einvígið á fætur öðru og fékk að síð-
ustu að taka heim með sér trésverð-
ið, sem táknaði það, að hann hefði
hlotið lausn frá störfum með heiðri
og sóma.
HRYLLTNGUR AF ÝMSU TAGI
Fyrstu skylmingamenn í sögu
Rómar voru þeir sex bardagamenn,
sem Brutusbræður létu beriast árið
264 f.Kr. sem skemmtiatriði við
jarðarför föður þeirra, og var þetta
pert honum t.il heiðurs. Ekki leið á
löngu, þangað til Titus Flaminius lét
74 skylmingamenn berjast til heið-
urs sínum föður að honum látnum.
Júlíus'Caesar gerði einum betur og
1 ét 600 skylmingamenn berjast, og
Tra’an keisari lét 10,000 skylminga-
menn heyia einvígi.
Flestir skylmingamenn voru úr
hópi þræla, stríðs og dæmdra glæpa-
manna, þótt sumir væru leysingjar,
sem voru að reyna að afla sér fiár
og frama, gjaldþrota menn, sem
voru að reyna að koma sér á lagg-
irnar að nýju, eða ættgöfugir og
auðugir menn, sem börðust vegna