Úrval - 01.09.1975, Blaðsíða 44
42
ÚRVAL
ir til þess að hreyfa nokkrum mót-
mælum.
Ekkert gat neytt Svarta-Jack til
þess að slá af kröfum sínum, þegar
meginreglur voru annars vegar.
Þegar japanir skipuðu föngum að
skrifa undir drengskaparvottorð um
að reyna ekki að strjúka, neitaði
Galleghan að verða við þeirri ósk.
Öllum föngunum, 15.400 að tölu,
var safnað saman á auða svæðinu
við fangaskálana. Þar voru þeir
látnir dúsa i þrjá daga samfleytt,
þangað til Galleghan og yfirmaður
breska herliðsins voru orðnir full-
vissir um, að þvingunum hefði ver-
ið beitt í slíkum mæli, að dreng-
skaparvottorðið yrði gagnslaust
plagg, sem við gætum skrifað und-
ir og brotið gegn, ef tækifæri byð-
ist, án þess að glata heiðri okkar.
Lífið í Changifangabúðunum var
nógu slæmt. En það var stundum
algert víti hjá vinnuflokkunum,
sem sendir voru til Manchuriu, Jo-
hore, Borneo og Thailands. En hvert
sem menn voru sendir, minntust
beir alltaf Svarta-Jacks. Hið upp-
rnnalega, en yfirborðskennda hatur
t.il hans, sem biandað var ósiálf-
ráðri virðingu og síðar aðdáun og
stolti. hafði breyst í hlýja kennd.
næst.um því eins konar sonarást til
þessa einkennilega hörkutóls.
Eg minnist þess, að einn hermað-
urinn stal eitt sinn sjíóáburði og
að honum tókst að smygla honum
inn í Changifangabúðirnar með því
að beita mikilli kænsku. Og þetta
gerði hann, vfegna þess að „við
verðum að sjá svo um, að stígvél-
in hans Svarta-Jacks séu alltaf
gljáburstuð,“ eins og hann orðaði
það. Hinn harði agi, sem mönnun-
um hafði eitt sinn gramist svo bit-
urlega, var nú orðið það bjarg, sem
margir okkar byggðu viljaþrek sitt
á, viljann til þess að þrauka og lifa
þessar hörmungar af.
TÖTRALEGAR BEINAGRIND-
UR. Heimkoma herfanga, sem send
ir höfðu verið í vinnu til Thai-
lands frá Changifangabúðunum,
varð til þess að tengja ofurstann
og menn hans þeim endanlegu
böndum, sem ekkert fékk rofið.
Það var rétt fyrir dögun. Þetta
var fagur morgun, og það ríkti
kyrrð og ró yfir öllu. Bjart tungl-
skinið flæddi yfir umhverfið, svo
að útlínur pálmatrjánna bar við
dimmblátt hafið. Þá var mörgum
vörubílum ekið inn í fangabúðirn-
ar, og svo stönsuðu þær fyrir fram-
an herskálana. Þar beið Svarti-
Jack.
Áhorfendur hryllti við þeirri
sýn, sem við blasti, þegar vinnu-
fangarnir klöngruðust niður af
vörubílunum eða þeir voru látnir
síga niður vegna magnleysis. Þarna
gat að líta tötralegar beinagrind-
ur. Margir þeirra voru aðfram
komnir af ýmsum sjúkdómum. I
þessari vinnudeild, sem send hafði
verið til Thailands, höfðu verið
3600 ástralíumenn, þar á meðal
höfðu verið 651 af „Mjóhundum"
Galleghans. Á þeim níu mánuðum,
sem þeir höfðu dvalið þar, höfðu
1068 þeirra dáið, þar á meðal 192
„Mjóhundar“.
Þeir, sem eftir lifðu, en ég var
einn þeirra, reyndu af fremsta