Úrval - 01.11.1975, Side 115

Úrval - 01.11.1975, Side 115
KVIKASILFURSHARMSAGAN í ÍRAK hefur varla nokkurt þorp sloppið. Heilar fjölskyldur hafa þurrkast út. Seinni hluta dags, stansaði ég á kross- götum til að horfa á barnahóp, sex til tólf ára, sem var að burðast við að leika fótbolta. Pað var óhugnanleg sjón. Pau skjögruðu um eins og þau væru drukkin. Önnur börn horfðu á sljóum augum, eða engdust í krampa- flogum. SÁÐKORN DAUÐANS. Segja má að það sé kaldhæðni örlaganna, að Ir- ak, þar sem steinaldarfólkið komst fyrst upp á að rækta jörðina, skuli eins og stendur vera ein af ófrjósöm- ustu svæðum veraldar. Landið er herj- að af þurrkum og bæði 1969 og 1970 brást uppskeran svo, að stór skortur var á korni, bæði til sáningar og mann- eldis handa hinum 10 miiljónum íbúa íraks. Hinn harðvítugi Baathflokkur stjórnar írak. Hann hrifsaði völdin 1968 og ákvað að bændurnir skyldu fá besta sáðkorn, sem fáanlegt væri fyrir peninga. Og ekkert var betra en undrahveitið mexipak. Petta rokdýra, en með afbrigðum stórgjöfula hveiti- afbrigði, hefur leikið aðalhlutverldð í grænu byltingunni, sem ameríski nó- belsverðlaunahafinn, Norman Borlaug kom fram með, sem árangur af til- raunastarfsemi við hveitikynbótastöð Rockefellerstofnunarinnar í Mexikó. Pað hefur gefið frábæran árangur víðs vegar um heim og 30—40.000 tonn. hefði verið meira en nóg handa frak. En stjórnina dreymdi um metuppskeru 113 og pantaði 73.000 tonn. Pað var mesta sáðhveitispöntun sögunnar. Samkvæmt beiðni frá írak, var hveitið úðað með metyl-kvikasilfri. Þetta efni veitir örugga vernd gegn sveppamorinu — kornsniglunum — en notkun þess er bönnuð í mörgum löndum, af því að eitrið kemst fyrr eða seinna úr jarðveginum út í vatns- æðarnar og að lokum í ár, stöðuvötn og haf. Þannig getur það orðið hættu- legt fólki og öllu dýralífi. En í þró- unarlöndum verður að útrýma snigl- unum eða deyja úr hungri og þess vegna heldur írak áfram að úða sáð- hveiti með kvikasilfri, þrátt fyrir hörmulega reynslu. Árið 1965 fengu mörg hundruð bændur eitrun af lituðu sáðkorni og 1960 nokkur þúsund. Að minnsta kosti 100 dóu af völdum þess. Pegar Trade Carrier lcorn með fyrsta farminn urðu alvarleg mistök við út- hlutun kornsins. Stjórnvöld höfðu pantað miklu meira en þörf var fyrir, og nú vildi hún gera sig vinsæla með- al bændanna, með því að láta þá fá afgangskornið ókeypis. Þeir áttu að- eins að skila stjórninni sama magni og þeir fengu af uppskeru næsta árs. Hin stóraukna uppskera, sem hlaut að fylgja ókeypis sáðkorninu var ógnun við hveitiverðið, svo að bændurnir flýttu sér sem mest þeir máttu að koma sínu eigin hveiti á markaðinn. Menn seldu allt, sem þeir gátu við sig losað, einnig vegna þess, að þeir sem voru með tómar kornhlöður gátu fengið svo miklu meira af innflutta
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.