Úrval - 01.11.1975, Page 115

Úrval - 01.11.1975, Page 115
KVIKASILFURSHARMSAGAN í ÍRAK hefur varla nokkurt þorp sloppið. Heilar fjölskyldur hafa þurrkast út. Seinni hluta dags, stansaði ég á kross- götum til að horfa á barnahóp, sex til tólf ára, sem var að burðast við að leika fótbolta. Pað var óhugnanleg sjón. Pau skjögruðu um eins og þau væru drukkin. Önnur börn horfðu á sljóum augum, eða engdust í krampa- flogum. SÁÐKORN DAUÐANS. Segja má að það sé kaldhæðni örlaganna, að Ir- ak, þar sem steinaldarfólkið komst fyrst upp á að rækta jörðina, skuli eins og stendur vera ein af ófrjósöm- ustu svæðum veraldar. Landið er herj- að af þurrkum og bæði 1969 og 1970 brást uppskeran svo, að stór skortur var á korni, bæði til sáningar og mann- eldis handa hinum 10 miiljónum íbúa íraks. Hinn harðvítugi Baathflokkur stjórnar írak. Hann hrifsaði völdin 1968 og ákvað að bændurnir skyldu fá besta sáðkorn, sem fáanlegt væri fyrir peninga. Og ekkert var betra en undrahveitið mexipak. Petta rokdýra, en með afbrigðum stórgjöfula hveiti- afbrigði, hefur leikið aðalhlutverldð í grænu byltingunni, sem ameríski nó- belsverðlaunahafinn, Norman Borlaug kom fram með, sem árangur af til- raunastarfsemi við hveitikynbótastöð Rockefellerstofnunarinnar í Mexikó. Pað hefur gefið frábæran árangur víðs vegar um heim og 30—40.000 tonn. hefði verið meira en nóg handa frak. En stjórnina dreymdi um metuppskeru 113 og pantaði 73.000 tonn. Pað var mesta sáðhveitispöntun sögunnar. Samkvæmt beiðni frá írak, var hveitið úðað með metyl-kvikasilfri. Þetta efni veitir örugga vernd gegn sveppamorinu — kornsniglunum — en notkun þess er bönnuð í mörgum löndum, af því að eitrið kemst fyrr eða seinna úr jarðveginum út í vatns- æðarnar og að lokum í ár, stöðuvötn og haf. Þannig getur það orðið hættu- legt fólki og öllu dýralífi. En í þró- unarlöndum verður að útrýma snigl- unum eða deyja úr hungri og þess vegna heldur írak áfram að úða sáð- hveiti með kvikasilfri, þrátt fyrir hörmulega reynslu. Árið 1965 fengu mörg hundruð bændur eitrun af lituðu sáðkorni og 1960 nokkur þúsund. Að minnsta kosti 100 dóu af völdum þess. Pegar Trade Carrier lcorn með fyrsta farminn urðu alvarleg mistök við út- hlutun kornsins. Stjórnvöld höfðu pantað miklu meira en þörf var fyrir, og nú vildi hún gera sig vinsæla með- al bændanna, með því að láta þá fá afgangskornið ókeypis. Þeir áttu að- eins að skila stjórninni sama magni og þeir fengu af uppskeru næsta árs. Hin stóraukna uppskera, sem hlaut að fylgja ókeypis sáðkorninu var ógnun við hveitiverðið, svo að bændurnir flýttu sér sem mest þeir máttu að koma sínu eigin hveiti á markaðinn. Menn seldu allt, sem þeir gátu við sig losað, einnig vegna þess, að þeir sem voru með tómar kornhlöður gátu fengið svo miklu meira af innflutta
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Úrval

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.