Úrval - 01.11.1975, Síða 115

Úrval - 01.11.1975, Síða 115
KVIKASILFURSHARMSAGAN í ÍRAK hefur varla nokkurt þorp sloppið. Heilar fjölskyldur hafa þurrkast út. Seinni hluta dags, stansaði ég á kross- götum til að horfa á barnahóp, sex til tólf ára, sem var að burðast við að leika fótbolta. Pað var óhugnanleg sjón. Pau skjögruðu um eins og þau væru drukkin. Önnur börn horfðu á sljóum augum, eða engdust í krampa- flogum. SÁÐKORN DAUÐANS. Segja má að það sé kaldhæðni örlaganna, að Ir- ak, þar sem steinaldarfólkið komst fyrst upp á að rækta jörðina, skuli eins og stendur vera ein af ófrjósöm- ustu svæðum veraldar. Landið er herj- að af þurrkum og bæði 1969 og 1970 brást uppskeran svo, að stór skortur var á korni, bæði til sáningar og mann- eldis handa hinum 10 miiljónum íbúa íraks. Hinn harðvítugi Baathflokkur stjórnar írak. Hann hrifsaði völdin 1968 og ákvað að bændurnir skyldu fá besta sáðkorn, sem fáanlegt væri fyrir peninga. Og ekkert var betra en undrahveitið mexipak. Petta rokdýra, en með afbrigðum stórgjöfula hveiti- afbrigði, hefur leikið aðalhlutverldð í grænu byltingunni, sem ameríski nó- belsverðlaunahafinn, Norman Borlaug kom fram með, sem árangur af til- raunastarfsemi við hveitikynbótastöð Rockefellerstofnunarinnar í Mexikó. Pað hefur gefið frábæran árangur víðs vegar um heim og 30—40.000 tonn. hefði verið meira en nóg handa frak. En stjórnina dreymdi um metuppskeru 113 og pantaði 73.000 tonn. Pað var mesta sáðhveitispöntun sögunnar. Samkvæmt beiðni frá írak, var hveitið úðað með metyl-kvikasilfri. Þetta efni veitir örugga vernd gegn sveppamorinu — kornsniglunum — en notkun þess er bönnuð í mörgum löndum, af því að eitrið kemst fyrr eða seinna úr jarðveginum út í vatns- æðarnar og að lokum í ár, stöðuvötn og haf. Þannig getur það orðið hættu- legt fólki og öllu dýralífi. En í þró- unarlöndum verður að útrýma snigl- unum eða deyja úr hungri og þess vegna heldur írak áfram að úða sáð- hveiti með kvikasilfri, þrátt fyrir hörmulega reynslu. Árið 1965 fengu mörg hundruð bændur eitrun af lituðu sáðkorni og 1960 nokkur þúsund. Að minnsta kosti 100 dóu af völdum þess. Pegar Trade Carrier lcorn með fyrsta farminn urðu alvarleg mistök við út- hlutun kornsins. Stjórnvöld höfðu pantað miklu meira en þörf var fyrir, og nú vildi hún gera sig vinsæla með- al bændanna, með því að láta þá fá afgangskornið ókeypis. Þeir áttu að- eins að skila stjórninni sama magni og þeir fengu af uppskeru næsta árs. Hin stóraukna uppskera, sem hlaut að fylgja ókeypis sáðkorninu var ógnun við hveitiverðið, svo að bændurnir flýttu sér sem mest þeir máttu að koma sínu eigin hveiti á markaðinn. Menn seldu allt, sem þeir gátu við sig losað, einnig vegna þess, að þeir sem voru með tómar kornhlöður gátu fengið svo miklu meira af innflutta
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.