Íslenzk tunga - 01.01.1964, Page 141

HKEINN BENEDIKTSSON
Tvö handritsbrot
i
Handritið nr. 655 4to í Arnasafni hefur að geyma leifar fjöl-
margra fornra skinnbóka. Samtals eru þetta 33 brot,1 flest frá
13. öld, en nokkur frá 14., og hin allra elztu frá því um eða fyrir
1200. Meðal þeirra er eitt norskt brot, nr. IX (brot af Placidus sögu,
Blasius sögu og Matheus sögu postula),2 sem að jafnaði er talið elzt
norskra handrita, þeirra sem nú eru varðveitt. Flest eru brotin mjög
stutt. Langlengst, eða 14 blöð eða blaðhlutar, eru nr. XXVII (hóm-
ilíur) og XXXII (brot af Maríu sögu), sem Kálund taldi bæði frá
um 1300.3 011 hin eru miklu styttri, nokkur þrjú (t. d. nr. IX) eða
fjögur blöð, en flest aðeins tvö, og allmörg jafnvel aðeins eitt blað
eða hluti úr einu blaði.
Hér eru varðveittar síðustu leifar margra íslenzkra handrita, og
segir þetta brotasafn okkur meira um skriftarkunnáttu íslendinga og
ritun íslenzks máls á 13. öld en nokkur önnur einstök bók á þeim
!l raun eru brotin aðeins 32, þar sem nr. XII—XIII, samtals 6 blöð,
eru leifar af einu handriti, enda jafnan talin saman. A þeirri bók voru postula
sögur, og gaf C. R. Unger brotin út í Postola sögum (Christiania 1874); sjá
bls. xii—xiii.
Á seðli, er festur er með brotunum, er sagt, að bókin liafi „verid vid Hösk-
ulldstada kirkiu i Hunavatz þinge, hver bok firi laungu er i sundurrifin." Á
sama seðli segir: „Bok þa er hier um talar sa eg PWidalin og var hun þa vel
fingurs þyck ...“ (sjá Katalog over den arnamagnœanske Hándskriftsamling II
(Kpbenhavn 1894), 61—62).
2 Prentað í Heilagra manna s0gum (Christiania 1877) II, 207—209, I, 269—
271, Postola sögum, 823—825.
3 Katalog II, 65—66.