Tímarit Máls og menningar - 01.10.1976, Síða 49

Línudans inn
ég „Pierre Menard...“ og mér sýndist þetta ekki beinlínis snilldarsaga en
bæri þó með sér, að ég hefði ekki alveg gloprað niður andagiftinni. Vinur
minn, Ernesto Palacios, tjáði mér, að hann hefði eitthvað lesið um Pierre
Menard. „Já,“ sagði ég við hann, „ekki hef ég fundið hann upp.“ Svo þetta
tóku menn gott og gilt. Engu að síður trúi ég að skopið komi fram.
— Til dæmis, þar sem Cervantes skrifar:
„ ... sannleikurinn, móðir hans er sagan, keppinautur
tímans, safn dáðanna, vitnisburður um fortíðina,
dæmi og ráð líðandi stundar, viðvörun um framtíðina.“
Þar kýs Menard heldur:
„ ... sannleikurinn, móðir hans er sagan, keppinaut-
ur tímans, safn dáðanna, vitnisburður um fortíðina,
dæmi og ráð líðandi stundar, viðvörun um framtíðina."
— O, já. Maður benti mér á, að textarnir væru eins, og ég sagði honum
að ugglaust væru þeir frábrugðnir á einum stað.
— En textarnir eru auðsjáanlega eins.
— Náttúrlega eru þeir eins. En þessi náungi var ekki mjög naskur.
— í þessum þætti stendur skrifað: „Kunnugt er að Don Quijote
(eins og Quevedo að sínu leyti síðarmeir í Smnd allra) tekur vopnin
fram yfir bókmenntirnar.“ Að hvoru hallist þér? Og afsakið spurn-
inguna.
— Lengi vel leit ég vopnin hýru auga: Forfeður mínir voru hermenn.
Eg sá sverð þeirra og myndir af þeim heima. En nú held ég að enginn vafi
sé lengur: ef vopnin blífa þá er það bókmenntunum að þakka. Eg virði
ekki vopnaskakið, heldur söguljóðin (það er ritsmíðarnar). Einnig skrifa ég
bókmenntalega en ekki í hermennskustíl.
— í „Stígar greinast í garðinum“ er hugleiðing á þessa leið . . .
— Heyrið. Þér hafið lesið miklu meira en ég hef skrifað.
— Nei, nei. Ég er sjaldan sama sinnis og Borges né heldur mjög
ötull lesandi bóka hans, en á stöku stað finnst mér mjög vel hafa
tekist. Kurteis, en hvika ekki frá hinu.
251