Morgunblaðið - 03.05.2000, Blaðsíða 48

48 MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Þau tala
íslensku
Þess vegna leitast sjónvarpsstöðvarnar
við að hafa sem fjölbreyttast efni á dag-
skrá sinni svo allir megi finna þar eitt-
hvað við sitt hæfi.
VNUR minn einn sem
sjaldan skiptir skapi
hafði orð á því um
daginn að sér leidd-
ist óskaplega megnið
af þeirri dagskrá sem hann hefði
séð á nýjustu sjónvarpsstöðinni,
Skjáeinum. - Heldurðu að þetta
sé nöldur í mér? spurði hann því
hann er sér vel meðvitandium
hversu jákvæður og glaðsinna
maður þarf að vera og ekki síst
gagnvart því sem nýtt er og
ferskt. í upphafi nýrrar aldar á
allt rétt til þess að skjóta rótum
og dafna í skjóli lægstu samnefn-
ara jákvæðrar hugsunar.
- Hvað er það sem þér leiðist
helst? spurði ég, því auðvitað á
sumt nöldur meiri rétt á sér en
annað.
Hann horfði á mig hissa.
- Nú auðvitað dagskráin, sagði
hann.
- Ég skil
það, því
sjónvarp er
ekkert annað
en dagskráin
VIÐHORF
Eftir Hávar
Sigurjónsson
sem þar er í boði. En hvað er það
sérstaklega í dagskránni, sem
þér leiðist? spurði ég og ekki
laust við að gætti ýktrar þolin-
mæði í röddinni.
- Mér leiðist hvað fólkið sem
stjórnar þáttunum er illa undir-
búið og illa máli farið. Mér leiðist
hvernig „amatörismi“ í sinni
verstu mynd er orðið einkenni á
heilli sjónvarpsstöð. Mér leiðist
að sjá fólk sem hefur orð á sér
íýrir að vera fyndið í heimahús-
um gera sig að fífli kvöld eftir
kvöld í stofunni heima hjá mér.
Mér leiðist hversu einhæf hugs-
unin er í dagskrársamsetning-
unni og hversu blint þetta unga
fólk er á aðra þætti samfélagsins
en það sem snýr að því sjálfu á
skemmtistöðum Reykjavíkur um
helgar.
Að svo mæltu dró hann and-
ann djúpt og horfði á mig eftir-
væntingarfullur eins og hann
byggist við því að ég tæki upp
hanskann fyrir sjónvarpsstöðina.
Það hvarflaði reyndar að mér en
þar sem þetta var lengsta ræða
sem ég hafði heyrt hann flytja án
þess að reka í vörðumar og hon-
um greinilega mikið hjartans
mál þá ákvað ég að taka á þessu
af yfirvegaðri skynsemi.
- Er þetta ekki bara sjón-
varpsstöð fyrir ungt fólk? Af
hverju ertu að horfa á þetta ef
þér leiðist það svona mikið?
- Af hverju? Má ég ekki horfa
á það sem mér sýnist í sjónvarp-
inu mínu? spurði hann æstur.
Það var greinilegt að þetta
snerti viðkvæma taug í brjósti
hans.
- Auðvitað máttu það. Ekki
ætla ég að stjórna því hvað þú
horfir á í sjónvarpinu.
- En ég stjórna því ekki held-
ur sjálfur, sagði hann dapur.
- Er það þá konan sem heldur
um fjarstýringuna?
- Neí, það er bara aldrei neitt í
sjónvarpinu sem höfðar til mín.
Ég er alltaf að horfa á eitthvað
sem aðrir hafa valið fyrir mig.
- Það er nú einu sinni eðli
sjónvarpsins, kæri vinur. Þess
vegna leitast sjónvarpsstöðvarn-
ar við að hafa sem fjölbreyttast
efni á dagskrá sinni svo allir
megi finna þar eitthvað við sitt
hæfi: innlent efni og erlent; leik-
ið efni og heimildarefni; fræðslu-
og skemmtiefni, frétta- og frétta-
skýringaþætti, umræður og um-
fjöllun af öllu tagi.
Vinur minn horfði á mig öf-
undsjúkur og spurði svo.
- A hvaða sjónvarpsstöðvar
horfir þú?
- Ég? Þær sömu og þú, býst
ég við.
- Það getur ekki verið. Þessi
dagskrá sem þú ert að lýsa er
ekki í sjónvarpinu mínu.
- Það hlýtur að vera. Ert þú
ekki einmitt áskrifandi að öllum
stöðvunum sem völ er á, Fjöl-
varpi, Breiðbandi, Ríkissjónvarpi
og hvað þetta allt heitir? Og
fékkstu þér ekki gervihnatta-
móttakara á svalirnar í fyrra?
- Jú, að vísu.
- Og ertu ekki ánægður með
þetta?
- Ég er nú aðallega að þessu
fyrir börnin.
- Fyrir börnin! Borgarðu fleiri
þúsundir króna á mánuði fyrir
ruslsjónvarp handa börnunum
þínum?
- Þau segjast verða fyrir ein-
elti í skólanum ef þau hafi ekki
allar stöðvar.
- Er það ekki orðum aukið?
- Nei, þetta er orðinn svo
harður heimur sem börnin búa í.
Endalaust ofbeldi. Þau víla ekki
fyrir sér að berja hvert annað til
óbóta ef svo ber undir. Maður er
guðslifandi feginn að geta haldið
þeim heima á kvöldin fyrir fram-
an sjónvarpið.
- Hmmmm.
- Þú manst nú líklega eftir því
í gamla daga hvernig var að hafa
ekki aðgang að Kanasjónvarp-
inu?
- Það þótti nú ekki par gott.
- Mér fannst íslenska sjón-
varpið miklu betra í gamla daga
en núna.
- Hvaða íslenska sjónvarp?
- Þetta með íslenska textan-
um.
- Það eru allar stöðvarnar með
íslenskum texta.
- Ekki í sjónvarpinu mínu.
- Það eru erlendar stöðvar,
ekki íslenskar.
- En þær sýna alveg sama efn-
ið. Ótextað að vísu.
- Já, þannig geturðu þekkt ís-
lensku stöðvarnar úr. Þær birta
íslenskan texta.
- Það er auðvitað ágæt þjón-
usta.
- Já, erlendu stöðvarnar geta
ekki birt íslenskan texta því þær
senda út yfir mörg ólík mál-
svæði.
- Sem er auðvitað mjög gott
því þannig sjá allir það sama.
- Já, það dregur úr sérkenn-
um ólíkra þjóða og sléttar helstu
vankantana af menningu þeirra.
- En til hvers erum við að
senda út þetta efni héðan þegar
hægt er að sjá megnið af því á
erlendum stöðvum.
- Þetta er viðleitni okkar til að
verða ekki fyrir of miklum er-
lendum áhrifum. íslenski textinn
er lykilatriði í þessu sambandi.
- Hvers vegna er þá ekki hafð-
ur íslenskur texti með þáttunum
á Skjáeinum?
- Það þarf ekki. Þetta eru að-
allega Islendingar sem koma
fram í þáttunum.
- En þau tala öll ensku.
- Nei, þetta er íslenska. Ef þú
hlustar vel þá heyrirðu það.
NJÁLL
INGJALDSSON
+ NjálI Ingjaldsson
fæddist í Reykja-
vík hinn 22. febrúar
1923. Hann lést á
Landakotspítala
hinn 19. aprfl síðast-
liðinn. Foreldrar
Njáls voru Þóra Pét-
ursdóttir frá Miðdal í
igós, f. 1883, d. 1957,
og Ingjaldur Þórar-
insson frá Harðbala í
Kjós, f. 1874, d. 1962.
Systkini Njáls voru:
Hólmfríður, f. 9.
febrúar 1909, d. 19.
september 1999, Pét-
ur, f. 23. júlí 1911, d. 17. desember
1986, Guðmundur Marinó, f. 2.
september 1912, d. 11. febrúar
1979, Laufey Ása, f. 30. október
1915, d. 31. desember 1998, Frið-
björg, f. 8. október 1918.
Njáll kvæntist 16. mars 1957
Hjördísi Jónsdóttur, f. 6. október
1928. Foreldrar hennar voru
Ragnheiður Ásgeirsdóttir, f. 8.
október 1898, d. 1967, og Jón
Grfmsson, f. 4. nóvember 1895, d.
1931.
Börn Njáls: 1) Guðrún, f. 10.
október 1947. 2) Þóra Hrönn, f.
14. aprfl 1951, maki
Siguijón Pétursson,
móðir þeirra er Sig-
rún Magnúsdóttir, f.
7. nóvember 1929.
Börn Hjördísar og
Njáls eru: 3) Ragn-
heiður, f. 26. ágúst
1957, maki Magnús
R. Dalberg, 4) Helga
Bestla, f. 28. desem-
ber 1958, maki
Björn Hermannsson,
5) Laufey Ása, 30.
janúar 1961, maki
Baldvin Valtýsson,
6) Sigríður Hulda, f.
13. mars 1962, maki Gunnar
Guðni Tómasson, 7) Edda f. 28.
maí 1963, maki Orn Kr. Amarson.
Afabörnin eru 21 og eitt lang-
afabarn.
Njáll útskrifaðist úr Verslunar-
skóla íslands 1941, hélt til fram-
haldsnáms í viðskiptafræðum í
Providence, Rode Island, 1943.
Hann starfaði hjá Sfldarútvegs-
nefnd í 40 ár þar af lengst sem
skrifstofustjóri.
Útför Njáls fer fram frá Nes-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Tengdaföður mínum. Njáli Ingj-
aldssyni, kynntist ég fyrir liðlega
tuttugu árum þegar ég Reykjavík-
urdrengurinn fór að venja komur
mínar á Seltjamarnesið og bera
víumar í eina af dætmm hans -
hana Bestlu. I upphafi bám sam-
skipti okkar merld þess að faðir
margra dætra, sem bæri hag þeirra
íyrst og fremst fyrir brjósti væri að
verja sitt kvennabúr. En þegar
maður hafði komist í gegnum nál-
araugað hjá umhyggjusömum föður
þróuðust kynni okkar eins og best
verður á kosið. Hann fór að kalla
mig Bödda sprútt þegar ég vann í
ÁTVR og Graf von Greenhill þegar
ég bjó í Grænuhlíð, þá var ég slopp-
inn inn fyrir.
Njáll var hafsjór þekkingar á fjöl-
mörgum sviðum sem gott var að
leita til ef á þurfti að halda. Blandað
þeirri fjölbreyttu reynslu hans úr
námi, starfi og áhugamálum var það
ómetanlegt að eiga slíkan mann að.
Fróðleiksfýsn hans var mikil og víð-
lesinn var hann bæði um menn og
málefni. Ég minnist þess ekki oft að
hafa komi að tómum kofunum þegar
eitthvað málefni var til umræðu og
spurði maður einhvers sem hann
hafði ekki vitneskju um var hann
oftar en ekki búinn að leita svara
með einhverjum hætti þegar við
hittumst næst. Sem starfsmaður
Síldarútvegsnefndar' í rúm fjörutíu
ár, lengst af sem skrifstofustjóri,
veit ég að hann naut mikils trausts
samstarfsmanna sinna og sóttu þeir
óspart í viskubrunn hans þegar á
þurfti að halda.
Áhugamál Njáls voru fjölmörg og
þegar ég kynntist honum hafði hann
farið í gegnum mörg tímabil ólíkra
áhugamála s.s. ljósmyndun, frí-
merkjasöfnun, skák og bridge og
ekki má gleyma áhuga hans á garð-
rækt og þá sérstaklega ræktun á
dalíum enda einn af stofnendum
dalíuklúbbsins á sínum tíma. Garð-
urinn á Vallarbrautinni bar þessum
áhuga Njáls vitni og hlaut hann sér-
staka viðurkenningu Seltjamarnes-
hrepps þar um og er það mikið
afrek þegar haft er í huga hvar
þessi garður er staðsettur á land-
inu. Þegar ég er að koma inn í fjöl-
skylduna á Vallarbrautinni er enn
eitt áhugamálið að gagntaka Njál -
nú skyldi byggja sumarhús á Þing-
völlum. Þær eru ófáar ferðimar sem
við fóram saman ásamt Magnúsi
mági mínum þar sem við réðumst í
það stórvirki að byggja sumarbú-
stað. Alltaf stóð til að kalla smið
okkur til aðstoðar en áður en við
vissum af var þessi líka glæsihöll
risin. Njáll var mikill hagleiksmaður
og lærði ég ófá handtökin hjá hon-
um sem nýst hafa í gegnum árin.
Sumarbústaðurinn, sem nú ber
nafnið Njálsbúð, er ein helsta
þungamiðja samvemstunda fjöl-
skyldunnar í dag.
Áhugi Njáls á tungumálum var
mikill og þekki ég fáa menn sem
höfðu eins góð tök á enskri tungu og
hann hafði enda stundaði hann bæði
nám og störf í Ameríku og Englandi
á fimmta áratugnum. Færni hans í
öðmm tungumálum var einnig mik-
il, hann hafði gott vald á sænsku og
þýsku, sem nýttist vel í starfi. Njáll
átti sér þann draum að læra frönsku
og kynnast franskri menningu. Sá
draumur varð að vemleika þegar
hann ásamt tengdamóður minn
fluttist til Parísar til ársdvalar og
settist á skólabekk til að læra
frönsku. Þetta væri e.t.v. ekki svo
merkilegt ef ekki er tekið tillit þess
að á meðan á dvöl þeirra Hjördísar
stóð varð hann sextugur. Við Bestla
eigum góðar minningar tengdar
heimsókn okkar til Parísar þar sem
við heimsóttum þau hjónin og nut-
um ömggrar leiðsagnar Njáls um
þessa stórkostlegu borg, ólík hverfi
hennar og listasöfnum.
Njáll starfaði í Alþýðuflokknum á
Seltjarnarnesi í mörg ár og var full-
trúi flokksins í sveitarstjórn Sel-
tjarnameshrepps þijú kjörtímabil.
Störf hans í þágu jafnaðarmanna
lýsa vel lífsviðhorfum Njáls en þar
fór maður hugsjóna sem lét eigin
hagsmuni víkja fyrir málefnum
heildarinnar. Hann skaraði ekki eld
Skilafrestur
minningargreina
EIGI minningargrein að birtast á útfarardegi (eða í sunnudagsblaði ef
útför er á mánudegi), er skilafrestur sem hér segir: í sunnudags- og
þriðjudagsblað þarf grein að berast fyrir hádegi á föstudag. í miðviku-
dags-, fimmtudags-, föstudags- og laugardagsblað þarf greinin að ber-
ast fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrir birtingardag. Berist grein
eftir að skilafrestur er útmnninn eða eftir að útför hefur farið fram, er
ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er takmarkað
getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær berist innan hins til-
tekna skilafrests.
að sinni eigin köku.
Tengdafaðir minn var hlédrægur
en var oft hrókur alls fagnaður og
stutt var í húmorinn hjá honum ef
svo bar undir. Þegar þau feðginin
hittust, Bestla, Þóra Hrönn og
Njáll, gat oftar en ekki verið stutt í
hláturtaugamar sem sum okkar í
fjölskyldunni gátum ekki skilið hvað
olli.
Farinn er sannur heiðursmaður,
faðir, afi og langafi sem við sem
þekktum hann geymum í minning-
unni hvert fyrir sig. Missir Hjördís-
ar tengdamóður minnar er mikill
því farsælu lífshlaupi samhentra
hjóna er lokið. Síðustu árin hafði
Njáll öraggan og fómfúsan stuðn-
ing Hjördísar í veikindum sínum og
á hún lof skilið fyrir alúð sína og
umhyggju í hans garð og megi Guð
veita þér, Hjördís mín, blessun og
frið um ókomin ár.
Björn Hermannsson.
Með nokkmm fátæklegum orðum
langar mig að minnast Njáls Ingj-
aldssonar, tengdaföður míns, sem
lést þann 19. apríl síðastliðinn.
Njáll var borinn og bamfæddur
Reykvíkingur, alinn upp í Vestur-
bænum, en átti ættir sínar að rekja
í Kjósina, þar sem báðir foreldrar
hans ólust upp.
Eftir að hann kvæntist Hjördísi
tengdamóður minni settust þau að á
Seltjarnarnesi og bjuggu þar í yfir
þijá áratugi. Síðustu ámnum eyddi
Njáll í Vesturbæ Reykjavíkur ná-
lægt æskuslóðum sínum.
Heimili þeirra hjóna á Seltjarnar-
nesi var myndarlegt, garðurinn stór
og þar sinnti Njáll helsta áhugamáli
sínu sem var umhirða garðsins og
ræktun blóma.
Hann var og mikill listunnandi og
veggi heimilisins prýddu fjölmörg
málverk sem hann hafði safnað í
gegnum áranna rás. Á Seltjamar-
nesi tók Njáll virkan þátt í starfi Al-
þýðuflokksins og var um margra
ára skeið í hreppsnefnd og síðar
bæjarstjóm. Hann var hugsjóna-
maður í stjórnmálum og að upplagi
sannur jafnaðarmaður.
Þótt nú séu liðin næstum fimmtán
ár frá því að ég fyrst tengdist Njáli
og fjölskyldu hans urðu raunvemleg
kynni okkar minni en efni stóðu til.
Fyrstu fimm árin dvöldumst við
hjónin við nám í Bandaríkjunum og
samskiptin því takmörkunum háð.
Þó er mjög minnistæð heimsókn
þeirra hjóna til okkar í Boston og
ferð okkar saman til Providence í
Rhode Island fylki, en þar dvaldist
Njáll við nám á stríðsámnum, þá
ungur maður og ólofaður. Þetta var
fyrsta og eina heimsókn hans á
þessar slóðir frá því hann dvaldist
þar á sínum tíma og því margs að
minnast.
Eftir að við fluttum heim aftur að
námi loknu fyrir um níu áram var
þegar tekið að halla undan fæti hjá
Njáli og sjúkdómur sá sem gerði
honum síðustu árin svo erfið farinn
að láta á sér kræla. Síðustu árin
dvaldi Njáll á hjúkmnardeildum
Landakots og naut þar ágætrar um-
önnunar sem fjölskyldan er þakklát
fyrir. Þrekið þvarr smám saman
sem og þátttaka hans í daglegu lífi
fjölskyldunnar sem var honum svo
kær.
Þótt Njáll hafi skilað miklu verki
á hefðbundnum starfsvettvangi
liggur lífsstarf hans ekki síður í
þeirri stóm og myndarlegu fjöl-
skyldu sem frá honum er komin, sjö
dætur, tuttugu og eitt baraabam og
nú þegar eitt bamabarnabam. Ég
er einn þeirra sem notið hafa ávaxta
þessa lífsstarfs hans og fyrir það vil
ég þakka sérstaklega. Minningin
um Njál Ingjaldsson mun lifa með
afkomendum hans um ókomin ár.
Gunnar Guðni Tómasson.
Mig langar til þess að kveðja þig
afi minn með örfáum orðum. Jólin
koma alltaf fyrst upp í huga mér
þegar ég hugsa um þig. Það
skemmtilegasta við jólin þegar ég
var bam var þegar við hittumst öll
fjölskyldan á Vallarbrautinni hjá
ykkur ömmu. Jólin byrjuðu ekki
öðravísi. Alltaf klukkan fjögur á að-
fangadag byrjuðu jólin stundvíslega
og allir mættu. Dætur þínar sjö og