Skírnir - 01.01.1861, Side 93

Afrika.
FKÉTTIR.
93
þetta var a?) þakka, heitir Heinrik Barth, þýzkr maSr; hann hefir
nm 5 ár ferSazt í Sudan, og nú fyrir skemmstu ritaÖ ferbabók
sína í 5 bindum'.
Barth er fæddr 1821; í úngdæmi sínu fór hann til NorSr-
afríku, til ab kanna þessi sögulönd, þar sem Kartago borg var; hann
fór gegnum Marocco, Tunis, Tripolis, Egiptaland, síSan gegnum
eySimörk til Sýriands, gegnum Litlu-Asíu allt til MiklagarSs. þessi
ferb var undanfari annarar lengri. Svo stób á, a& Englendíngar
höfSu gjört út ferbamenn til Sudan í verzlunar-erindum, var maSr
nokkur aS nafni Richardson forínginn. Nú hlutabist svo til, aö
undirlagi Alexanders Humboldt og riddara Bunsens, aö Bartii var
sendr þangaí), og annar þýzkr mahr, Dr. Overweg. Barth fór þessa
ferö á sjálfs kostnab. þeir félagar fóru fyrst til Tripolis, þar fundu
þeir Richardson, síóan héldu þeir allir samt suör yfir Sahara, og
náfm í August suhr í konúngsríkife Ais í sunnanverhri Sahara; þetta
ríki var fyr óþekkt öllum Norbrhálfu-búum. Hér réíiust stigamenn
á þá félaga, en fyrir hug og snarræfci Barths forbufeu þeir lífi sínu
og héldu lengra sufer. Um nýjár 1851 kómust þeir suhr úr eyí)i-
mörkinni, inn í Sudan; hér skildist Barth vií) Richardson, og skyldu
mætast i Kukava, sem er höfutborg í Bornu vestanvert vife vatnife
Tsad, en þegar Barth Kom þangafe, frétti hann lát Richardsonar;
vóru nú ferSamenn félausir og foríngjalausir. Nú gjörfeist Barth
foríngi. Nokkru sífear kom Overweg til Kukava, skildust nú leifeir
þeirra, Overweg hélt austr, afe kanna vatniö Tsad, en Barth hélt
sufer til Adamava. I þessi ferfe varfe mikil á fyrir Barth; hann
gat þess til, afe sú á mundi renna í Niger, og ef svo væri, þá væri
þetta beinust leife inn í Sudan mifeja, og hættuminni en norfean
yfir Sahara. þetta reyndist satt, því þegar þetta spurfeist gjörfeu
Englendíngar út skipife Pleiade, en stýrimafer hét Baikie. þetta
skip sigldi upp ósa Nigers, og upp ána alla leife, þar til þeir
kómu aö miklum ármótum, þetta var áin Benue, hin sama sem
Barth haffei fundife. Sífean sigldi Baikie langa leife í austr eptir
Benue, dvaldi vífea og kannafei löndin, og er löng saga af þeirri
ferfe; lengst dvöldu þeir í borginni Ojogo, á lítilli eyju í Benue, og
i) Reisen und Entdeckungen in Nord- und Central-Afrika in den Jahren
i 8-19—55.