Skírnir - 01.01.1861, Side 94
96
FHÉTTIH.
Afrika.
héldu spurnum um livíta menn (Barth og hans félaga), þaSan héldu
þeir gegnum landib Hamaruva; einn af farmönnum heimsótti soldán
sem þar ræbr löndum, en undir hann eru lýbskyldir margir höfb-
íngjar í nánd, og gjalda honum í skatt 30—40 þræla hvor, en hann
er aptr lýbskyldugr undir soldán í Sokoto. Lengst komust þeir
ab ánni Faoro, sybst í Adamava. þetta var um sumarib 1854. En
nú er ab víkja aptr til Barths. Hann dvaldi litla hríb í Yola,
höfubborg í Adamava, sneri síban aptr norbr til Kukava; síban könn-
ubu þeir Overvreg landib Kanem, fyrir norban Tsad. Síban héldu
þeir í leibangr meb vísirnum í Bornu, inn í hib heibna land Murgu.
Sama sumar fór Barth einnsaman austr til Baghermi, og hafbi
engi Norbrálfubúi fyr stigib fæti í þab ríki. Barth komst allt
til höfubborgarinnar Masena, dvaldist hér um hríb , og spurbist
fyrir um löndin Darfur og Vadai milli Tsad og Nílar ab austan.
Skömmu eptir ab Barth kom til Kukava úr þessari hættuför and-
abist Overweg úr sótt. Nú var því enginn kostr ab halda austr,
gegnum óvinalönd og austr ab Níl, gegnum Vadai og Darfur, sem
Barth hafbi fyrst hugab, því þessi lönd áttu í grimmu trúarstríbi;
hann tók því annab ráb, ab halda vestr til Nílar og alla leib til
Timbuktu. A þessari ferb, sem síbar er fræg orbin, var Barth
meir en tvö ár. Um þessa ferb er löng saga. Barth lagbi á stab
frá Kukava um haustib 1852, og skildi hér vib vísirinn af Bornu,
vin sinn, og hafbi hann í 20 mánubi haft hér heimili sitt. Barth
hélt nú vestr yfir ána Komadugu, og síban gegnum markir og smá
borgir til Vurno, þar sem soldán af Sokoto býr. í þeirri borg
eru um 12,000 manns. Hinn voldugi soldán af Sokoto, Alíu, tók
Barth meb virktum og vinsemd, og hét honum vernd sinni, af því
ferb hans væri stofnub til mannheilla, ab tengja samband vib fjar-
lægar þjóbir. Barth gaf soldáni gjafir ab skilnabi, og fékk* þá af
honum leibarbréf. þaban fór hann vestr til Gando, og 20. Juni
1853 sá Barth fyrsta sinn hina miklu á Niger. I nánd vib borgina
Sai gekk Barth á bát, og sigldi nú upp ána Niger alla leib til
Timbuktu, um 4 þíngmannaleibir; segir Barth mikib af fegrb lands-
ins á leib þessari; nykrar og krókodílar eru í ánni, og syntu eptir
bátnum eins og selir. í Timbuktu réb fyrir Sheik el Bakey. í
Timbuktu var Barth 7 mánubi, hélt spurnum um landsins mál og