Skírnir - 01.12.1905, Qupperneq 91

Útlendar fréttir.
379
fyrir sig (Öldungaráðið), sem var skipuð finskum borgurum, og
Finnar fengu einkaréttindi til allra embætta í landinu, hærri sem
lægri. Landstjóra-embættið var eina embættið, sem Finnar og
Rússar áttu jafnan aðgangsrétt að. Finnar voru undanþegnir al-
mennri landvarnarskyldu þar til 1878; þá var hún lögleidd. En
miklu léttari voru þó kvaðir þeirra í því efni en flestra annara
þjóða í Norðurálfu. Þar við bættist að finski herinn var í
deildum út, af fyrir sig, sem stjórnað var af finskum foringjum, sem
skipuðu fyrir á móðurmáli Finna. En sambandið við hið sterka
herveldi, Rússland, veitti Finnlandi fulla tryggingu út á við, svo
að Finnar gátu gefið sig með óskertum kröftum við innanlands-
málum sínum. Það er viðurkent, að framfarir landsins séu mjög
miklar síðan það komst í samband við Rússland.
I Rússlandi vöktu forréttindi Finnlands nokkra óánægju, einkum
að því er snerti útgjöldin til hermálanna. Aðaltilgangur keisara-
auglýsingarinnar frá 15. febr. 1899 var, að svifta finska þingið
atkvæðisrétti um hernaðarkvaðir þær sem gerðar yrðu á heudur
Finnum; Rússar vildu lengja herþjónustutímann og auka hernaðar-
útgjöldin. Líka átti að blanda finska hernum saman við rússneska
iherinn og rússneskir menu að fá aðgang að herforingjastöðu í Finn-
landi. Einnig var sérrétttindum Finna þröngvað í fleiri efnum.
Einkaréttur Finna til embætta í landinu var afnuminu, finsk frí-
merki bönttuð og prentfrelsið heft. Landsstjóranum var gefinn
réttur til þess að hefta útkomu finskra blaða eftir eigin geðþótta.
Frelsi til að halda samkomur og mynda félög var einnig ntjög tak-
markað. En alt þetta var gert í samræmi við það sent atti sér
stað í sjálfu höfuðlandinu, Rússlandi.
Það hefir verið gert mikið úr því, að þjóðerni Finna hafi ver-
ið traðkað af Rússunt. Eu þetta er ekki að öllu leyti rétt. Við
skulum líta á, hvernig ástandið hefir verið á Finnlandi lengi að
þessu leyti. 6/7 hlutar landsbúa eru Finnar, x/7 hluti Svíar.
Þessir tveir þjóðflokkar hafa altaf átt þar í megnum deilum um
það, hvort þjóðei'nið ætti að vera ráðandi. Minni hlutinn sænski
hefir verið drotnandi í landinu alt frá því er laudið var í sambandi
við Svíþjóð og hin sænska tunga var þar hið viðurkenda opinbera
mál. Mestan hluta síðastliðinnar aldar hafa Finnar háð stríð fyrir
þjóðerni sínu og tungu, en það strj'ð hefir staðið milli finsku og
sænsku en ekki finsku og rússnesku. Þetta stríð hefir verið hað
með engu minni ákafa en hitt, sem báðir flokkarnir hafa nú upp
á síðkastið orðið að eiga gegn rússneskunni. Sænski flokkuriun