Skírnir - 01.08.1912, Síða 87
Peningakista keisarinnnnnar.
277
yerið og er, þá ætla eg að biðja yður að fara út að
sjónum og litast um. Þeir hafa verið sígrafandi og sí-
byggjandi þar alla tíð síðan, og hafið er nú bugað af öldu-
brjótum og sjógörðum og gerir ekkert tjón, og það eru
skrúðgræn engi innan yið sandhólana og baðstaðir og
uppgangsbæir niðri á ströndinni. En áður en þetta varð,
voru vitar reistir, hafnir hreinsaðar, skip smíðuð, og hve-
nær sem byrjað var á nýjum sjógarði, hugsuðu menn alt
af sem svo: Ef eigið fé hrekkur ekki til, þá hleypur vor
náðuga keisarinna María Teresía undir bagga. En það
hefir ekki verið annað en hvatning, því eigið fé hefir alt
af hrokkið til.
Þér vitið líka, að keisarinnan sagði ekki hvar sjóð-
urinn væri. Var það ekki snjallræði, samborgarar? Ein-
hver geymir sjóðinn, en sá sem geymir hann, má ekki
koma fram og segja hvar hann er, fyr en allir eru sam-
mála um að skifta honum. Það er því vitanlegt, að hon-
um verður hvorki nú né síðar ranglátlega skift. Hann
er jafnt fyrir alla. Hver og einn veit, að keisarinnan
hefir hann i huga, ekki síður en granna hans. Tvídrægn-
og öfund geta ekki risið upp meðal fólksins þar ytra, eins
og annarsstaðar, þegar dýrasta hnossið er sameiginlegt«.
Biskupinn greip fram í fyrir síra Vernharði.
»Það er nóg«, sagði hann, »hvernig lukuð þér ræð-
unni?«.
«Eg sagði þeim«, sagði munkurinn, »að það væri mik-
ið mein, að keisarinnan góða hefði ekki líka komið til
Karlsvirkis. Eg kendi í brjóst um þá fyrir það, að þeir
ættu ekki peningakistuna hennar. Við önnur eins stór-
virki og þeir ætluðu að ráðast í, við annað eins haf og
það sem þeir þyrftu að binda, og annan eins foksand og
þeir þyrftu að hefta, sagði eg við þá, væri þeim sannar-
lega ekkert annað nauðsynlegra.
»Nú?« spurði biskupinn.
»Þeir köstuðu nokkrum gulrófum, herra biskup, og
hvískruðu dálítið sín á milli, en þá var eg líka kominn
ofan úr stólnum. Annars ekkert«.