Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 69

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 69
69 að fá'. í nánd. f>etta eru allar þær leifar, sem eg gat séð á þess- um stað, ef það annars getr heitið því nafni. þ>að er eigi óhugs- anda', að. þetta kynni að vera endinn á hofinu, enn hinn hluti hofsins sé utidir girðingunni og heygarðinum, sem áðr er um talað. Enn eitt er hér, sem sýnist nokkuð óeðlilegt, sem er, að hofið hefir þá staði-ð í.npkkrum halla, nl. endi þess undan brekkunni, ef þetta skyldi vera leifar af hofsendanum; annars þykir mér jafnvel eðli- legra, að hofið hafi staðið lengra upp frá Goðhólnum, þar sem gamli heygarðrinn var, þvíað þar fyrir gæti vel heitið Goðhóll þar niðr und- an, sem gengr fram í mýrina fram að Blótkeldunni. J>að væri helzt tiltök að rannsaka, þar sem eg þóttist finna grjótið niðri í; kœmi þá i ijós, hvort þar eru nokkur mannaverk eða ekki. Eg skal geta þess, að fram á Goðhólnum hefir hofið ekki getað stað- ið, nema það hafi verið gjört af timbri, eða tóttin þá síðar sléttuð út1. 1) Um þetta merkilega hof eru miklar sagnir og um leifar úr því, þann- ig segir Kjalnesingasaga, Kh. 1847, 404 a : »þau þvertré vóru í skálanum at Hofi, er verið höfðu í hofinu, þá er Ólafr Jónsson lét bregða; lét hann þá öll kljúfa í sundr og voru þá enn alldigr«. þessi Ólafr, er sagan nefnir, segir Jón Sigurðsson muni eilaust vera sá hinn sami sem nefndr er í Áma byskups sögu, 2. kap; þorlákr faðir Árna byskups var einn vetr fyrir búi hans að Hoii á Kjalarnesi; ef nú hofið hefir verið bygt snemma á 10. öld, sem líklegt er, þá vóra þessir viðir^þá orðnir hér umbil 300 áragamlir, þegar Ólafr Jónsson var að Hofi, þvíað Ami byskup var fœddr 1237; ennhannvar þar að Hofi með föður sínum. Á forngripasafninu í Kaupmannahöfn eru tvær útskornar fjalir mjög merkilegar frá Hofi á Kjalarnesi. Eftir því sem Pinnr Magnússon segir, vóru þessar fjalir í skemmuþili að Hofi sín hvorum megin við dyrnar; síðan vóru þær teknar þaðan og settar í milligerð milli rúma í baðstofu og þar vóru þær síðast, áðr en þær vóru sendar til forngripasafnsins í Kaupmanna- höfn. Pinnr Magnússon mátti bezt vita um þessar fjalir og þær sagnir, er um þær vóru, þar sem þær vóru að Hofi í œsku hans, enn hann ólst upp i Kjós. Fjalirnar eru mjög fornlegar að útliti ; er mynd af þeim í Worsaae, Nordiske Oldsager i det kongelige Museum i Kjöbenhavn, 1859, nr. 506—507. þær eru rúmlega tveggja álna langar og hér um bil 15 þuml. á breidd og 2 þuml. á þykt, auðsjáanlega er sagað af báðum endum; einkannlega er það ljóst á efra endanum, þvíað þar standa hálfar blaðarósir eftir. þessum leif- um af fjölunum, sem nú eru eftir, er skift i þrjá kafla. Efst eru blaðarós- ir þær, sem þegar vóru nefndar, enn á miðkaflanum eru tvær fomeskjulegar dýramyndir, ljón á öðrum, er reisir sig mjög að framan og kerrir hálsinn aftr á bakið, en hjörtr á hinum, sem sýnist vera að bíta. Neðsti kaflinn er sléttr. þó sýnist eitthvað jafnvel að hafa verið skorið neðst á hann, enn sem að mestu leyti er sagað af. Fjalimar eru úr rekavið, og eru meira og minna maðksmognar. Á annarri röndinni á annarri fjölinni virðist votta fyrirnokk- urs konar grópi eða plœgingu. Dr. Kálund segir í Islandslýsingu sinnilðö neðanm., að til skammstíma muni hafa verið að Hofi á Kjalarnesi nokkrar fjalir útskornar með rúnum og þess konar, enn þetta hafi verið heflað af fjölunum og þær síðan notaðar sem rúmfjalir. Sé þetta satt, þá er það eitt af hinum hryggilegu dœmum um hirðuleysi manna og illa meðferð á fommenjum voram. Eg þekki nóg af slíkum sögum t. d. að menn hafi smíðað úr fornum vopnum, er fundizt hafa í jörðu, og hér á safninu get eg sýnt þess dœmi.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.