Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1973, Síða 29

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1973, Síða 29
ÞORLÁKSSKRÍN í SKÁLHOLTI 29 „Þorláks skríni, hvort biskupinn hefur látið endurbæta og yfirdraga með bereitt (þ. e. verkað, sútað) skinn, nú innlæst með skrá og lykli, áður í fjölum og ólæst“2G. Séra Jón Halldórsson segir um þetta, í beinu áframhaldi af áður- nefndri lýsingu á meðferð Gissurar biskups á skríninu (sjá tilvitn- un 25): ,,En það Þorláksskríni, sem nú er í Skálholti, lét biskupinn M. Brynjólfur gjöra og smíða úr fjölum og eftirleifum hins fyrra skrínisins, og var í því geymdur lærleggur úr manns- líkama, þurr og visinn, þó ófúinn, innvafinn í litlum dúk, sem sagður var af beinum (helgum dómi) Þorláks biskups helga. Var þessi lærleggur þar til þess sr. Þorsteinn Ketilsson, sem nú er norður á Hrafnagili, var kirkjuprestur í Skálholti og lét með leyfi biskupsins M. Jóns Vídalíns grafa hann með ein- hvörju líki, sem jarðað var, hér um Anno 1715“. Þess má geta hér, að allt sem Finnur biskup Jónsson hefur til mála að leggja um Þorláksskrín í hinni miklu latnesku kirkjusögu sinni, hefur hann úr þessu riti föður síns, og hafa því ummæli hans ekkert sjálfstætt heimildargildi. Lærleggsins í skríninu er raunar getið á enn einum stað, nefni- lega í Fornyrðum lögbókar eftir Pál Vídalín: „Til eru beinin í Þorláks skríni í Skálholti, þau er menn eigna Þorláki biskupi, sem menn hafa kallað helgan; skoðaði eg þau margoft, þegar eg var í Skálholti, og báru þau engan vöxt af meðalmönnum vorra daga; eru nú 530 ár síðan þessi Þorlákur biskup deyði“27. Eins og síðustu orð þessarar klausu sýna hefur Páll Vídalín skrif- að þetta árið 1723 eða rétt um það bil. IJann virðist þá ekki hafa vitað, að Jón Vídalín var búinn að láta grafa beinið (eða beinin) fyrir nokkrum árum. Áhugi Páls á beinunum stafaði af því að hann var að reyna að sýna fram á að fornmenn hefðu ekki verið meiri vexti en samtímamenn hans. Séra Þorsteinn Pétursson á Staðarbakka gekk í Skálholtsskóla á árunum 1729—34. Löngu seinna, eða um það bil 1758, skrifaði hann Biskupaannál sinn, sem ekki hefur enn verið gefinn út á prenti. Þar lýsir hann Þorláksskríni eftir minni á þessa lund:
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.