Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1973, Blaðsíða 29

ÞORLÁKSSKRÍN í SKÁLHOLTI
29
„Þorláks skríni, hvort biskupinn hefur látið endurbæta og
yfirdraga með bereitt (þ. e. verkað, sútað) skinn, nú innlæst
með skrá og lykli, áður í fjölum og ólæst“2G.
Séra Jón Halldórsson segir um þetta, í beinu áframhaldi af áður-
nefndri lýsingu á meðferð Gissurar biskups á skríninu (sjá tilvitn-
un 25):
,,En það Þorláksskríni, sem nú er í Skálholti, lét biskupinn
M. Brynjólfur gjöra og smíða úr fjölum og eftirleifum hins
fyrra skrínisins, og var í því geymdur lærleggur úr manns-
líkama, þurr og visinn, þó ófúinn, innvafinn í litlum dúk, sem
sagður var af beinum (helgum dómi) Þorláks biskups helga.
Var þessi lærleggur þar til þess sr. Þorsteinn Ketilsson, sem
nú er norður á Hrafnagili, var kirkjuprestur í Skálholti og
lét með leyfi biskupsins M. Jóns Vídalíns grafa hann með ein-
hvörju líki, sem jarðað var, hér um Anno 1715“.
Þess má geta hér, að allt sem Finnur biskup Jónsson hefur til
mála að leggja um Þorláksskrín í hinni miklu latnesku kirkjusögu
sinni, hefur hann úr þessu riti föður síns, og hafa því ummæli
hans ekkert sjálfstætt heimildargildi.
Lærleggsins í skríninu er raunar getið á enn einum stað, nefni-
lega í Fornyrðum lögbókar eftir Pál Vídalín:
„Til eru beinin í Þorláks skríni í Skálholti, þau er menn eigna
Þorláki biskupi, sem menn hafa kallað helgan; skoðaði eg þau
margoft, þegar eg var í Skálholti, og báru þau engan vöxt af
meðalmönnum vorra daga; eru nú 530 ár síðan þessi Þorlákur
biskup deyði“27.
Eins og síðustu orð þessarar klausu sýna hefur Páll Vídalín skrif-
að þetta árið 1723 eða rétt um það bil. IJann virðist þá ekki hafa
vitað, að Jón Vídalín var búinn að láta grafa beinið (eða beinin)
fyrir nokkrum árum. Áhugi Páls á beinunum stafaði af því að hann
var að reyna að sýna fram á að fornmenn hefðu ekki verið meiri
vexti en samtímamenn hans.
Séra Þorsteinn Pétursson á Staðarbakka gekk í Skálholtsskóla á
árunum 1729—34. Löngu seinna, eða um það bil 1758, skrifaði hann
Biskupaannál sinn, sem ekki hefur enn verið gefinn út á prenti.
Þar lýsir hann Þorláksskríni eftir minni á þessa lund: